Koło Wiedeńskie. Podstawowe założenia i próba krytyki

Autor

DOI:

https://doi.org/10.25312/2083-2923.24_09rtr

Słowa kluczowe:

Koło Wiedeńskie, pozytywizm logiczny, weryfikacja, Schlick, Carnap, zasada weryfikacji

Abstrakt

Działalność Koła Wiedeńskiego rozpoczęła nową erę. Radykalne przemyślenia, które miały z jednej strony ugruntować istniejącą naukę empiryczną, a z drugiej usunąć wszelką metafizykę i w konsekwencji zbudować prawdziwą, naukową filozofię, okazały się błędem. Radykalne założenia, które miały na celu uporządkowanie wiedzy, wbrew intencji doprowadziły do absurdalnych wniosków. Koło Wiedeńskie kierowało się zasadą weryfikacji, która miała rozstrzygnąć, czy dane zdanie jest zdaniem sensownym, czy bezsensownym. Niemniej jednak sama zasada, choć prosta w swoim wysłowieniu, nie była wolna od założeń, które miała pośrednio usunąć – założeń metafizycznych.

Celem niniejszego artykułu jest prezentacja poglądów Koła Wiedeńskiego wraz z istotnymi, często w różnych publikacjach pomijanymi zagadnieniami. Natomiast centralnym punktem tekstu będzie próba przedstawienia krytyki podnoszonej w założeniach Koła Wiedeńskiego.

Pobrania

Statystyki pobrań niedostępne.

Biogram autora

  • Rafał Tryścień - Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

    Wykładowca w Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. Uzyskał stopień naukowy doktora w dziedzinie filozofii na podstawie obronionej rozprawy doktorskiej Współczesne dyskusje wokół tożsamości osobowej.

    Jego badania skupiają się na zagadnieniu tożsamości osobowej (warunków trwania osób w czasie), współczesnych koncepcji dotyczących relacji między umysłem a ciałem w ramach analitycznej filozofii umysłu oraz podejmowanych w ramach nauk kognitywnych. Autor uczestniczył w licznych konferencjach naukowych, prezentując wyniki swoich badań.

    Dotychczasowe publikacje autora obejmują prace publikowane w „Scientia et Fides”, „Studia Theologica Pentecostalia” oraz licznych monografiach pokonferencyjnych. Autor był redaktorem prowadzącym numer 1(13) 2017 ogólnopolskiego magazynu poświęconego popularyzacji filozofii „Filozofuj!” na temat tożsamości osobowej, w którym znajduje się artykuł jego autorstwa pt. Dlaczego ja to ja? (tekst uznany przez czytelników tegoż magazynu za jeden z dwóch najciekawszych w numerze).

Bibliografia

Ayer J.A., Language, Truth and Logic, Dover Publications, New York 1946.

Buczyńska-Garewicz H., Koło Wiedeńskie. Początki neopozytywizmu, Wiedza Powszechna, Warszawa 1960.

Carnap R., Filozofia i składnia logiczna, 1935, http://sady.up.krakow.pl/filnauk.carnap.filskllog.htm [dostęp: 12.01.2024].

Carnap R., Logiczna składnia języka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.

Carnap R., Hahn H., Neurath O., Naukowa koncepcja świata. Koło Wiedeńskie, [w:] A. Koterski (oprac.), Naukowa koncepcja świata. Koło Wiedeńskie, Wydawnictwo Słowo/obraz Terytoria, Gdańsk 2010.

Carnap R., Hahn H., Neurath O., Światopogląd naukowy, [w:] H. Buczyńska-Garewicz, Koło Wiedeńskie. Początki neopozytywizmu, Wiedza Powszechna, Warszawa 1960.

Kotarbińska J., Ewolucja Koła Wiedeńskiego, [w:] T. Pawłowski (red.), Logiczna teoria nauki, PWN, Warszawa 1966.

Koterski A., Geneza i cel naukowej koncepcji świata, [w:] tegoż (oprac.), Naukowa koncepcja świata. Koło Wiedeńskie, Wydawnictwo Słowo/obraz Terytoria, Gdańsk 2010.

Koterski A., Weryfikacjonistyczne kryteria demarkacji w filozofii nauki Koła Wiedeńskiego, Wydawnictwo Akces, Poznań 2002.

Mokrzycki E., Filozofia nauki a socjologia, PWN, Warszawa 1980.

Popper K., Logika odkrycia naukowego, PWN, Warszawa 1977.

Sady W., Spór o racjonalność naukową od Poincarégo do Laudana, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013.

Schlick M., Przyszłość filozofii, [w:] H. Buczyńska-Garewicz, Koło Wiedeńskie. Początki neopozytywizmu, Wiedza Powszechna, Warszawa 1960.

Schlick M., The Turning Point in Philosophy, [w:] J.A. Ayer (red.), Logical positivism, The Free Press, New York 1959.

Vienna Circle, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, 2011, https://plato.stanford.edu/entries/vienna-circle/ [dostęp: 3.02.2015].

Kultura i Wychowanie nr 2(24)/2023

Pobrania

Opublikowane

2024-06-25

Numer

Nr 2/24 (2023)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Jak cytować

Koło Wiedeńskie. Podstawowe założenia i próba krytyki. (2024). Kultura I Wychowanie, 2/24, 125-145. https://doi.org/10.25312/2083-2923.24_09rtr