The activity of the Association of Polish Youth of Jewish Origin “Żagiew” in Łódź during the First World War (1914–1918)
DOI:
https://doi.org/10.25312/2083-2923.14/2018_9-24Keywords:
Lodz 1914–1918, Association of Polish Youth of Jewish Origin “Żagiew”, Jews in LodzAbstract
For a few years in Łódź, the Association of Polish Youth of Jewish Origin “Żagiew” brought together Jewish youth. The organisation represented those who favoured assimilation. During the Great War, Poles were actively involved in activities related to the Polish cause, such as celebrating Polish national anniversaries. “Żagiew”, both during the war and after the war, saw the solution to the Jewish question in an independent Polish state, and thus its members argued with Zionist organisations, which sought settlement outside of Poland. “Żagiew” in Lodz did not have much influence on Jewish youth.
References
Archiwalia:
Archiwum Państwowe w Łodzi: Gimnazjum Męskie A. Zimowskiego. Prywatne Gimnazjum i Liceum Męskie Zgromadzenia Kupców miasta Łodzi. Zbiór Druków i Pism Ulotnych.
Prasa:
„Gazeta Łódzka”.
„Godzina Polski”.
„Harcerz Polski”. Jednodniówka drużyn skautowych im. T. Kościuszki w stuletnią rocznicę zgonu patrona, Łódź 1917.
„Nowy Kurier Łódzki”.
„Żagiew”.
Czasopisma:
„Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”.
„Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”.
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoveinsis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia”.
„Dzieje Najnowsze”.
„Harcerstwo”.
„Kronika Miasta Łodzi”.
„Kultura i Wychowanie”.
„Kwartalnik Historyczny”.
„Niepodległość i Pamięć”.
„Przegląd Historyczny”.
„Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”.
„Skaut”.
„Znak”.
Opracowania: Bandurka M., Narodziny niepodległej Łodzi w świetle ówczesnych źródeł, [w:] S. Pytlas, H. Siemiński (red.), O suwerenność państwową i narodową. W 80-tą rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. Materiały z sesji naukowej, Łódź 10 XI 1998, Muzeum Tradycji Niepodległościowych, Łódź 1999.
Biedrzycka A., Kalendarium Lwowa 1918–1939, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Universitas, Kraków 2012.
Bogalecki T., Rozbrajanie Niemców na ulicach Łodzi w listopadzie 1918 r., [w:] K. Badziak, J. Szymczak (red.), 75-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę. Materiały z sesji naukowej, Łódź 12 XI 1993, Polskie Towarzystwo Historyczne, Łódź 1993.
Bojarska A., Urban, Krajowa Agencja Promocyjna, Gdańsk 2000.
Brzoza Cz., Pryłucki Nojach, Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. nauk. J.M. Majchrowski przy współpracy G. Mazura i K. Stepana, BGW, Warszawa 1994.
Chwalba A., Historia Polski 1795–1918, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Fałkowski J., Mniejszość żydowska w parlamencie II Rzeczypospolitej (1922–1939), Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2006.
Fałkowski J., Posłowie żydowscy w Sejmie Ustawodawczym 1919–1922, Instytut Filozoficzno-Historyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Częstochowa 2000.
Fuks M., Prasa żydowska w Polsce w XIX i pierwszej połowie XX wieku (do końca II wojny światowej”), „Roczniki Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”, nr 12/1973.
Fuks M., Pryłucki (Priłucki) Noe (Noach, Nojach), Polski Słownik Biograficzny, t. XXVIII, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Waszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1984–1985.
Fuks M., Żagiew”. Pismo Młodzieży Polskie Pochodzenia żydowskiego, Polski słownik judaistyczny: dzieje – kultura – religia – ludzie, t. 2, opr. Z. Borzymińska i R. Żebrowski, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
Gorycki L., Skauting mniejszości narodowych i etnicznych w II Rzeczypospolitej (cz. IV) – Drużyny Skautowe im. berka Joselewicza, „Skaut”, R. XIII, nr 3/2017.
Guzik, M. Skoczeń, Żydowskie organizacje skautowe w Polsce w latach 1916–1945, „Harcerstwo”, R. XXXII, nr 1/1990.
Hass L., Do genezy złudzeń parlamentarnych w Polsce międzywojennej: (Sejm i głosowania powszechne w propagandzie politycznej Królestwa 1915–1918), „Kwartalnik Historyczny”, R. 79, nr 1/1972.
Hrycek M., Wątki antysemickiej w „Kurierze Łódzkim” w okresie międzywojennym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, t. 17/2012.
Informator miasta Łodzi z kalendarzem na rok 1919, Magistrat miasta Łodzi, Łódź 1918.
Jurek K., Lilijka i łódka. Historia harcerstwa polskiego do 1939 roku, Wydawnictwo Księży Młyn, Łódź 2006.
Jurek K., Organizacja skautowa młodzieży żydowskiej „Harcerz Polski”. Przyczynek do problematyki mniejszości narodowych w ZHP, „Harcerstwo”, R. XXVIII, nr 6/1986.
Kałuski M., W podzięce i ku pamięci Jankielom, Warszawa 2001.
Kaszubina W., Notatki o prasie łódzkiej, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”, nr 7/1/1968.
Klimecki M., Lwów 1918–1919. Z dziejów walk o polskie Kresy, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2016.
Klimecki M., Wojna polsko-ukraińska. Lwów i Galicja Wschodnia 1918–1919. Pierwszy konflikt zbrojny odrodzonej Polski, Bellona, Warszawa 2014.
Kozłowski Cz. (red.), Słownik organizacji młodzieżowych w Polsce 1918–1970, Iskry, Warszawa 1971.
Kwiecień S., Kartka z dziejów prasy dla dzieci i młodzieży w okresie autonomii galicyjskiej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoveinsis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia”, t. XIII/2015.
Landau-Czajka A., Odrodzona Polska czy odrodzona ojczyzna? Odzyskanie niepodległości w świetle polskojęzycznej prasy żydowskiej 1918–1929, „Dzieje Najnowsze”, R. XLIII, z. 3/2011.
Lichten J., Uwagi o asymilacji i akulturacji Żydów w Polsce w latach 1863–1943, „Znak”, R. XL, z. 5–6/1988.
Pajewski J., Historia powszechna 1871–1918, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1971.
Polonsky A., Dzieje Żydów w Polsce i Rosji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.
Rachalewski S., Zastygły nurt życia. Łódź, która odeszła, Zarząd miasta Łodzi, Łódź 1938.
Rudnicki Sz., Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2015.
Starzycka M., Przetrwali na Piotrkowskiej. Mała łódzka historia, „Kronika Miasta Łodzi”, nr 1–2/2015.
Stawiszyńska A., Łódź w latach I wojny światowej, Napoleon V, Oświęcim 2016.
Stawiszyńska A., Problemy wychowawcze w łódzkich szkołach średnich w latach I wojny światowej, „Kultura i Wychowanie”, t. VI/2013. Tomaszewski J., Lwów, 22 listopada 1918 r., „Przegląd Historyczny”, t. 75/1984.
Urbaniak R., Z dziejów prasy łódzkiej – „Republika” 1923–1925, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, t. 82/2008.
Wachowska B., Tradycje powstania listopadowego (1880–1942), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, t. 16/1983.
Załęczny J., Obchody kościuszkowskie w 1917 r. elementem kształtowania tożsamości Polaków: (na podstawie pamiątek ze zbiorów Muzeum Niepodległości), „Niepodległość i Pamięć”, t. 22/3(51)/2015.
Żebrowski R., Drużyny Harcerskie im. Berka Joselewicza, Polski słownik judaistyczny: dzieje – kultura – religia – ludzie, t. 1, opr. Z. Borzymińska i R. Żebrowski, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
Żebrowski R., Ha-Szomer, Polski słownik judaistyczny: dzieje – kultura – religia – ludzie, t. 1, opr. Z. Borzymińska i R. Żebrowski, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
Żebrowski R., Związek Akademickiej Młodzieży Zjednoczeniowej, Polski słownik judaistyczny: dzieje – kultura – religia – ludzie, t. 2, opr. Z. Borzymińska i R. Żebrowski, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
Żebrowski R, Żagiew, Polski słownik judaistyczny: dzieje – kultura – religia – ludzie, t. 2, opr. Z. Borzymińska i R. Żebrowski, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon, pod red. J. Tomaszewskiego i A. Żbikowskiego, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa 2001.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2018 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
