Nastawienia psychologów i ich wpływ na cechy tworzonych diagnoz
DOI:
https://doi.org/10.25312/2083-2923.19/2021_04pgSłowa kluczowe:
diagnoza psychologiczna, nastawienie, kontekstAbstrakt
Nastawienia psychologów aktywowane podczas diagnozowania pacjentów nie były do tej pory przedmiotem badań empirycznych. Badane były nastawienia psychoterapeutów wobec danej formy leczenia.
Celem przeprowadzonego przeze mnie badania było sprawdzenie czy cechy diagnoz zależą od aktywacji nastawienia – kategorialnego lub narracyjnego – w jakim znajdowali się badani psycholodzy.
Nastawienia kategorialne i narracyjne badanych psychologów aktywowano za pomocą zadań poznawczych, a cechy formułowanych przez nich diagnoz zostały zbadane przy użyciu metody studium przypadku – symulacji.
Badani psycholodzy pod wpływem aktywacji narracyjnego nastawienia uwzględnili większą liczbę przesłanek diagnostycznych przy uzasadnianiu sformułowanych hipotez niż badani w warunkach eksperymentalnych, w których aktywowano kategorialne nastawienie. Jest to możliwe dzięki temu, że aktywacja nastawienia narracyjnego osłabia stereotypowe myślenie. Wykazano różnice w zakresie liczby hipotez o charakterze nozologicznym formułowanych przez badanych pod wpływem aktywacji nastawienia kategorialnego i narracyjnego.
Bibliografia
Antczak E., Trzebiński J., Osobista historia i stereotyp jako dwa konteksty poznawania drugiej osoby, [w:] E. Zdankiewicz-Ścigała, T. Maruszewski (red.), Wokół psychomanipulacji, Académica, Warszawa 2006.
Babbie E. Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Barth Á., Demetrovics Z., Bognár G., Knowledge of and attitudes toward drug addicts and their treatment among psychiatrists, “Mentálhigiéné és Pszichoszomatika” 2007, Vol. 8(3).
Bruner J., Actual minds, possible worlds, Harvard University Press, Cambridge 1986. Bruner J., The narrative construction of reality, “Critical Inquiry” 1991, Vol. 18, No. 1.
Brzeziński J., Metodologia badań psychologicznych, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.
Bukowski M., Kontekst i stereotypy: ograniczanie aktywacji stereotypów poprzez szkolenie z przetwarzania informacji analitycznych, „Psychologia Społeczna” 2006, nr 2(02).
Efron D., Rabinowitz J., Diagnosis, Dogmatism and Rationality, “Journal of Mental Health Counselling” 1997, No. 19(1).
Grenda P., Cechy diagnoz psychologicznych sformułowane przez psychologów w kontekście kategorii a narracja, Praca magisterska pod kierunkiem dr Anny Słysz, Instytut Psychologii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2017.
Kossowska M., Różnice indywidualne w potrzebie poznawczego domknięcia, „Przegląd Psychologiczny” 2003, nr 4(46). Kozłowski W., Nastawienie, [w:] W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Fundacja Innowacja, Warszawa 1993.
Murawiec S., Jabłoński M., Sosnowska K., Datka W., Król-Kuczkowska A., Moraczewska R., Nastawienia psychoterapeutek do leczenia farmakologicznego w trakcie prowadzenia psychoterapii – badanie pilotażowe w wielkomiejskim ośrodku psychiatryczno-psychoterapeutycznym, „Psychiatria” 2015, nr 3(12).
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B., Psychologia poznawcza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Oskamp S., Overconfidence in case-study judgments, “Journal of Consulting Psychology”, No. 29(3).
Pasikowski T., Sęk H., Psychologiczna diagnoza kliniczna – etapy postępowania diagnostycznego a wynik diagnozy, [w:] H. Sęk (red.), Psychologia kliniczna, t. 1, PWN, Warszawa 2008.
Piber-Dąbrowska K., Sędak G., Spostrzeganie bez uprzedzeń i stereotypów – zarys problematyki, „Psychologia Społeczna” 2006, nr 2(02).
Trzebiński J., Narracja jako sposób rozumienia świata, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.
Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2002.
Zarządzenie nr 180/2013/2014 Rektora UAM z dnia 3 lutego 2014 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Komisji Etycznej UAM ds. badań naukowych prowadzonych z udziałem ludzi.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
