Czy istnieją czynności umysłu, których nie można reprezentować za pomocą maszyn Turinga?

Autor

DOI:

https://doi.org/10.25312/2083-2923.23_08mfo

Słowa kluczowe:

komputacjonizm, obliczeniowa teoria umysłu, argument gödlowski, John Randolph Lucas, Roger Penrose, maszyna Turinga, Kurt Gödel

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy jesteśmy w stanie wskazać takie czynności umysłu, które nie są możliwe do reprezentacji za pomocą maszyny Turinga? Jest to zatem pytanie o to, czy wszystkie nasze stany mentalne posiadają obliczeniową naturę. Problem ten będzie rozważany w odniesieniu do tak zwanego argumentu gödlowskiego, opierającego się na dwóch twierdzeniach Gödla: 1) o niezupełności oraz 2) o niedowodliwości niesprzeczności, skierowanego przeciwko obliczeniowym teoriom umysłu. Argument ten w wersji zaprezentowanej przez Johna Randolpha Lucasa zostanie poddany krytycznej analizie, która doprowadzi do pozytywnych wniosków zawartych w końcowej części artykułu. 

Biogram autora

  • Marzena Fornal - Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

    Marzena Fornal – doktor nauk humanistycznych, absolwentka filozofii na Uniwersytecie Łódzkim. Specjalizuje się w filozofii umysłu, w szczególności we współczesnych koncepcjach wywodzących się z filozofii analitycznej, kognitywistyki oraz szeroko rozumianych neuronauk. W swoich badaniach autorka szczególną uwagę poświęca problemowi świadomości, jej statusowi ontycznemu, genezie i możliwościom jej naukowego poznania oraz problemowi psychofizycznemu w teorii emergencji. Uczestniczka wielu konferencji i autorka publikacji z zakresu filozofii umysłu.

Bibliografia

Dennett D., Consciousness Explained, Little, Brown and Company, Boston 1991.

Dennett D., Darwin Dangerous Idea. Evolution and The Meanings of Life, Simon & Schuster Paperbacks, New York–Toronto–London–Sydney 1995.

Gödel K., Uber formal unentscheidbare Satze der ’Principia Mathematica’ und verwandter Systeme, „Monatshefte für Mathematik und Physik”, Vol. 37.

Grygiel W., Jak uniesprzecznić sprzeczność umysłu?, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 2010, nr XLVII.

Krajewski S., Twierdzenie Gödla i jego interpretacje filozoficzne, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2003.

Lucas J.R., Umysły, maszyny i Gödel, „Hybris” 2009, nr 8.

Penrose R., Cienie umysłu. Poszukiwanie naukowej teorii świadomości, Zysk i S-ka, Poznań 2000.

Penrose R., Nowy umysł cesarza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995. Putnam H., The Nature of Mental States, [w:] tegoż, Mind, Language and Reality, Vol. 2, Harvard University Press, Cambridge 1975.

Searle J., Umysły, mózgi i programy, [w:] B. Chwedeńczuk (red.), Filozofia umysłu, Fundacja „Aletheia”: „Spacja”, Warszawa 1995.

Turing A., Maszyna licząca a inteligencja, [w:] B. Chwedeńczuk (red.), Filozofia umysłu, Fundacja „Aletheia”: „Spacja”, Warszawa 1995.

Turing A., On Computable Numbers, with an Application to the Entscheidungsproblem, „Proceedings of the London Mathematical Society” 1936, Vol. 42(1).

Wang H., A Logical Journey: From Gödel to Philosophy, A Bradford Book, 1997.

Pobrania

Opublikowane

2024-06-28

Numer

Dział

Artykuły

Jak cytować

Czy istnieją czynności umysłu, których nie można reprezentować za pomocą maszyn Turinga?. (2024). Kultura I Wychowanie, 1/23, 107-115. https://doi.org/10.25312/2083-2923.23_08mfo