Teaching and Erudition in the Environment of Lowland Slovaks

Autor

DOI:

https://doi.org/10.25312//2083-2923.23_07mfr

Słowa kluczowe:

nauczyciel, erudycja, szkoła, Nizina, stowarzyszenie nauczycieli

Abstrakt

W prezentowanej pracy staraliśmy się wskazać wybrane zagadnienia z historii Słowaków nizinnych. Przyjrzeliśmy się bliżej poziomowi erudycji i kształtowaniu się szkolnictwa elementarnego w środowisku słowackich emigrantów w okresie od końca XVII do mniej więcej połowy XIX wieku. Słowaccy ewangelicy kładli duży nacisk na edukację szkolną i przywiązywali szczególną wagę do erudycji. W swojej nowej ojczyźnie niemal natychmiast po osiedleniu się rozpoczęli budowę pierwszych instytucji publicznych, takich jak kościół, dom parafialny i szkoła. W prezentowanej pracy nawiązaliśmy także do znaczenia biblijnego języka czeskiego w procesie wychowawczym oraz wyjaśniliśmy podstawowe aspekty edukacji elementarnej na Nizinie.

 

Biogram autora

  • Michał Franko - Uniwersytet w Trnawie

    Michal Franko jest słowackim historykiem, pracuje na Wydziale Historii Wydziału Artystycznego Uniwersytetu Trnawskiego w Trnawie. Zajmuje się współczesną historią gospodarczą Węgier oraz zasiedlaniem Niziny przez osadników słowackich w okresie od XVII do XIX wieku. Napisał kilka prac, w których bliżej zajmuje się prawem winiarskim, a także tematyką życia codziennego Słowaków nizinnych.

Bibliografia

Blazovich L., A Körös – Tisza – Maros köz középkori településrendje, Dél-alföldi Évszázadok 1, Békéscsaba-Szeged 1985.

Bohuš P., Písmená, ktoré napísané nachádzame v listoch pradedov, [in:] Petrovec 17451995, Báčsky, Kultúra, Petrovec 1995.

Botík J., Dolnozemskí Slováci. Tri storočia vysťahovaleckých osudov, spôsobu života a identity Slovákov v Maďarsku, Rumunsku, Srbsku a Bulharsku, Publisher Ivan Krasko, Nadlak 2011.

Botík J., Slováci vo Vojvodine, Ústav pre kultúru vojvodinských Slovákov, Nový Sad 2016.

Botík J., Slovenská Dolná zem, Publisher Ivan Krasko, Nadlak 2019.

Ďivičanová A., Meštianske inštitúcie slovenskej kultúry v Békéšskej Čabe v zrkadle etnokultúrnych zmien, Národopis Slovákov v Maďarsku 1996, Magyar Néprajzi Társaság, Budapešť 1996.

Gajdács P., Tót-Komlós története, Nyomatott Kner Izidor, Gyoma 1896.

Gajdoš P., Človek, spoločnosť, prostredie, Veda, Bratislava 2002.

Gomboš J., Slováci v južnej časti Dolnej zeme (od konca 17. do konca 18. storočia). Výber prameňov, Výskumný ústav Slovákov v Maďarsku, Bekešská Čaba, Békešská Čaba 2008.

Gomboš J., Slovenskí osadníci na Dolnej zemi, [in:] Slováci v zahraničí 16, Matica slovenská, Martin 1990.

Hodža M.M., Krátka mluvnica slovenská, Schmidt, Bratislava 1852.

Király P., Beiträge zur Frage der Mundartmischung. Ursprung und Ausgestaltung der slowakischen Mundarten von Tótkomlós, [in:] Studia Slavica, Budapest 1962, No. 1–4, p. 339–377.

Kónya P., Šopronské články a ich realizácia v hornouhorských kráľovských mestách, [in:] Historia Ecclesiastica, III, 2012, No. 1.

Lisztmajer C., Dejiny základnej školy v Dunaeďháze, https://www.sulinet.hu/oroksegtar/data/magyarorszagi_nemzetisegek/szlovakok/dunaegyhaza/dejiny_zakladnej_skoly_v_dunaedhaze/001_dejiny_zakladnej_skoly_v_dunaedhaze. htm [available: 12.11.22].

Ondrušková M., Ľudovýchovná činnosť slovenských učiteľov – národných buditeľov na Dolnej zemi v 18. a v 19. storočí, [in:] Slováci v zahraničí 10, Matica Slovenská, Martin 1984.

Petrík B., Evanjelická encyklopédia Slovenska, BoPo, Modra 2001. Sirácky J. et al., Slováci vo svete, Matica Slovenská, Martin 1980.

Opublikowane

2024-06-28

Numer

Dział

Artykuły

Jak cytować

Teaching and Erudition in the Environment of Lowland Slovaks. (2024). Kultura I Wychowanie, 1/23, 97-106. https://doi.org/10.25312//2083-2923.23_07mfr