Miłość jako absolutne wyzwanie – także edukacyjne

Autor

DOI:

https://doi.org/10.25312/2083-2923.16/2019_07ar

Słowa kluczowe:

E. Levinas, etyka drugiej osoby, filozofia dialogu, edukacja moralna, miłość

Abstrakt

Inny (alter), przez pryzmat Levinasowskiej krytyki tego samego (neutrum), jest zawsze wyjątkowym innym, który przeciwstawia się wszelkim uogólnieniom i homogenizacji. Zgodnie z heteronomicznym harmonogramem etyki E. Levinasa „twarz innego”, obecność jego osobowego Ty w sferze życia podmiotu moralnego, poprzedza własne bycie tego podmiotu poprzez jego wezwanie do odpowiedzi. Wyjątkowość relacji międzyludzkich i atrakcyjność zewnętrzności Wyzywasz człowieka do wyłączności i nieskończonego porzucenia siebie na rzecz drugiego (wyzwania rzucone miłości). Ten horyzont etyczny nie jest możliwy do osiągnięcia i zamknięcia, jest wręcz niemożliwy, zbyt trudny do przyjęcia jako norma życia codziennego, głównie życia we wspólnocie, społeczeństwie, państwie. Obecność „trzeciego” (politycznego) w sferze moralności zostaje postawiona jako problem teoretyczny: Jaką etykę należy projektować w społeczeństwie wielu „innych”, w którym nieuchronnie zwracasz się do Niego, zawartego w społeczeństwie? -struktury polityczne i stosunki sprawiedliwości? Czy można mówić o jakimś kontinuum pomiędzy relacją do innego a relacją do wspólnoty? W końcowej części artykułu podjęto próbę odpowiedzi na te pytania i wskazano na pedagogiczne implikacje wymagań miłości w wychowaniu moralnym.

 

Pobrania

Statystyki pobrań niedostępne.

Biogram autora

  • Andrej Rajský - Uniwersytet Trnawski w Trnawie

    Andrej Rajski – doc. prof. dr. dr Andrej Rajski (Wydział Studiów Edukacyjnych, Wydział Pedagogiczny, Politechnika Wrocławska w Trnawie) – profesor nadzwyczajny pedagogiki, zajmujący się filozoficzno-etycznymi i antropologicznymi obszarami badań i edukacji. Opublikował Osoba ako ikona tajomstva. Príspevok k personalistickej antropológii (Osoba jako ikona tajemnicy. Przyczynek do antropologii humanistycznej) 2007; Nihilistický kontext kultivácie mladého človeka. Filozoficko-etický pohľad (Nihilistyczny kontekst kształtowania młodego człowieka. Pogląd filozoficzno-etyczny) 2009. Współredaktor wraz z B. Kudláčovą Európske pedagogické myślinie (od moderny k postmoderne po súčasnosť (Europejskie myślenie edukacyjne (z modernizmu) do postmodernizmu do współczesności)), 2012, dwie książki z I. Podmanickym: Prosociálnosť a etická výchova. Skúsenosti a perspektívy (Edukacja prospołeczna i etyczna. Doświadczenia i perspektywy) 2014 oraz Človek človeku. K prameňom etickej výchovy (Człowiek do człowieka. Na Źródła edukacji etycznej) 2016 oraz z M. Wiesengangerem: Pomoc druhému na ceste cnosti.K filozoficko-etickým aspektom prosociálnosti (Pomoc innym na Ścieżka cnoty. Filozoficzne i etyczne aspekty prospołeczności) 2018. W 2019 roku był współredaktorem książki Edukacja i „Pädagogik”. Refleksje filozoficzne i historyczne. Jest członkiem prezydium Środkowoeuropejskiego Towarzystwa Filozofii Edukacji (CEUPES), członkiem rad redakcyjnych kilku słowackich, czeskich, polskich i włoskich czasopism naukowych z zakresu filozofii edukacji, redaktorem naczelnym czasopisma Scientia et eruditio i naukowy gwarant corocznych konferencji doktoranckich z zakresu nauk o wychowaniu Juvenilia Paedagogica.

     

Bibliografia

Arendtová H., Vita activa neboli. O činném životě, Praha 2007.

Aristoteles, Etika Nikomachova, Bratislava 1979.

Heidegger M., Bytí a čas, Praha 2002. Chalierová C., O filosofii Emmanuela Lévinase, Praha 1993.

Chalierová C., Tři komentáře k filosofii Hanse Jonase a Emmanuela Lévinase, Praha 1995.

Kant I., Základy metafyziky mravů, Praha 1976. Lévinas E., Být pro druhého, Praha 1997.

Lévinas E., Etika a nekonečno, Praha 1994.

Lévinas E., Existence a ten, kdo existuje, Praha 1997. Lévinas E., Totalita a nekonečno, Praha 1997 (Totality and Infinity, Dordrecht/Boston/ London 1991).

Podmanický I., Rajský A., Prosociálnosť a etická výchova. Skúsenosti a perspektívy, Trnava 2014.

Opublikowane

2024-06-25

Numer

Dział

Artykuły

Jak cytować

Miłość jako absolutne wyzwanie – także edukacyjne. (2024). Kultura I Wychowanie, 2/16, 89-98. https://doi.org/10.25312/2083-2923.16/2019_07ar