Rola kina w kształtowaniu świadomości zachodnich społeczeństw o sytuacji kobiet w Iranie
DOI:
https://doi.org/10.25312/kiw.26_klpSłowa kluczowe:
kino irańskie, prawa kobiet, rewolucja islamska, cenzura, patriarchatAbstrakt
Artykuł omawia rolę kina irańskiego w kształtowaniu świadomości zachodnich społeczeństw na temat sytuacji kobiet w Iranie. Pomimo surowych ograniczeń wynikających z cenzury i polityki irańska kinematografia ukazuje trudną rzeczywistość kobiet żyjących pod reżimem islamskim, a także ich walkę o prawa i godność. W artykule przeanalizowano filmy znanych reżyserów, takich jak Asghar Farhadi, Marjane Satrapi czy Ali Abbasi, które przedstawiają zmagania bohaterek z opresyjnymi normami społecznymi. Autorka podkreśla, jak ważną rolę odgrywa kino jako narzędzie wyrażania sprzeciwu wobec patriarchalnych struktur i inspiracji dla zmian społecznych.
Pobrania
Bibliografia
A Police Chief Incarcerated. Prostitute Scandal Rattles Tehran Government, „Spiegel”, 28.04.2008, https://www.spiegel.de/international/world/a-police-chief-incarcerated-prostitute-scandal-rattles-tehran-government-a-550156.html [dostęp: 22.06.2024].
Andrusiewicz K.M., Rewolucja islamska w Iranie. Przyczyny – przebieg – konsekwencje, „Konteksty Społeczne” 2013, t. 1, s. 25–35.
Ebadi S., Broniłam ofiar. Pamiętniki z Iranu, Świat Książki, Warszawa 2007.
Ebadi S., Kiedy będziemy wolne: moja walka o prawa człowieka, Wydawnictwo Znak Horyzont, Kraków 2017.
Iran, 2024 RSF Press Freedom Awards In Washington, Dc On 12/3, https://rsf.org/en/country/iran [dostęp: 13.06.2024].
Kanafa Ł., Mleko zemsty. Rozmowa z twórcami filmu „Ballada o białej krowie”. Łukasz Kanafa w rozmowie z Behtashem Sanaeehą oraz Maryam Moghaddam, „Kultura Liberalna” 2021, nr 672(46), https://kulturaliberalna.pl/2021/11/23/mleko-zemsty-wywiad-behtash-sanaeeha-maryam-moghaddam-ballada-o-bialej-krowie/ [dostęp: 4.03.2024].
Kapuściński R., Szachinszach, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 2016.
Kozłowski P., Iran cofa prawa kobiet o dekady. Nowa ustawa wprowadza drakońskie kary, 2.09.2023, https://wiadomosci.dziennik.pl/swiat/artykuly/9288964,iran-cofa-prawa-kobiet-o-dekady-nowa-ustawa-wprowadza-drakonskie-kary.html [dostęp: 4.03.2024].
Mandanipour Sh., Irańska historia miłosna. Ocenzurowano, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2010.
Młoda kobieta zmarła po zatrzymaniu przez policję religijną. Irańczycy wychodzą na ulice, TVN24 BiS, 18.09.2022, https://tvn24.pl/swiat/iran-smierc-mahsy-amini-po-zatrzymaniu-przez-policje-religijna-protesty-w-iranskich-miastach-st6118581 [dostęp: 4.03.2024].
Nafisi A., Czytaj niebezpiecznie. Wywrotowa siła literatury na dzisiejsze czasy, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2023.
Poznajcie Zar Amir Ebrahimi – serce i gniew „Holy Spider”, 13.02.2023, https://gutekfilm.pl/poznajcie-zar-amir-ebrahimi [dostęp: 4.03.2024].
Unveiled: Art and Censorship in Iran, Article XIX, Londyn 2006, https://www.article19.org/data/files/pdfs/publications/iran-art-censorship.pdf [dostęp: 29.02.2024].
Vannuccini V., Różowy to kolor Persji. Sen o islamskiej demokracji, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2007.
Wiącek E., Rozstania, powroty, tajemnice – autorskie kino Asghara Farhadiego, Wydawnictwo Attyka, Kraków 2013.
Akrami J., A Cinema of discontent [film], Jam-Hi Productions, USA, Iran 2013.
Farhadi A., Chaharshanbe-soori [film], Boshra Film, Iran 2006.
Farhadi A., Darbareye Elly [film], Dreamlab, Iran 2009.
Keshavarz M., The Persian Version [film], MaraKesh Films, A Bigger Boat, AgX, Archer Gray, USA 2023.
Kiarostami A., Copie conforme [film], Abbas Kiarostami Productions, Anglo-Belge Special Risks NV, Artémis Productions, Włochy, Francja, Belgia, Iran 2010.
Moghadam M., Sanaeeha B., Ghasideh Gave Sefid [film], Filmsazan Cooperation, Iran, Francja 2020.
Newell M., Prince of Persia: The Sands of Time [film], Jerry Bruckheimer Films, Walt Disney Pictures, USA 2010.
Nowrasteh C., The Stoning of Soraya M. [film], Roadside Attractions, Fallen Films, Mpower Distribution, Prime Meridian Pictures, USA 2008.
Paronnaud V., Satrapi M., Persepolis [film], 2.4.7. Films, Celluloid Dreams, Centre National de la Cinématographie (CNC), Francja, USA 2007.
Scott R., Body of Lies [film], Warner Bros., USA, Wielka Brytania 2008.
Soozandeh A., Teheran Taboo [film], Coop99 Filmproduktion, Austria, Niemcy 2017.
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
