Edukacja w XXI wieku. Barwna szkoła odpowiedzią na kryzys wyobraźni i kreatywności
DOI:
https://doi.org/10.25312/kiw.26_angrSłowa kluczowe:
wyobraźnia, kryzys wyobraźni, kreatywność, wizjoner, sztuka, edukacja, edukacja przyszłości, wiedza, inteligencja emocjonalnaAbstrakt
Otoczeni jesteśmy uczniami – wizjonerami. Ich talenty pozostają nieodkryte między innymi w szkołach, które ograniczają fundusze na zajęcia kreatywne. Uczniowie w wyniku rutynizacji nauczania mają mniejszą szansę rozwijać kreatywność, której pobudzenie może nastąpić we właściwie przygotowanej przestrzeni. Wyodrębnione przez badaczy składniki kreatywności, takie jak wyobraźnia, sztuka i wolność, stają się motorem edukacji, pozwalają kształcić innowatorów, których umiejętności zapewniają możliwość wyróżnienia się na rynku. Niniejszy tekst stanowi dyskusję nad kryzysem kreatywności i wyobraźni, a także ich rolą w edukacji. Omówiono relację kreatywności i wiedzy oraz znaczenie sztuki w procesie zdobywania wiedzy i rozwoju dzieci. Autorka przywołuje kreatywne rozwiązania szkół, które są wykorzystywane na przykład w edukacji wczesnoszkolnej.
Pobrania
Bibliografia
Boguszewska A., Podstawy planowania aktywności artystycznej dzieci i młodzieży, [w:] A. Boguszewska, A. Mazur (red.), Wybrane problemy edukacji plastycznej dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2013, s. 119–126.
Boguszewska A., Przeszłość i przyszłość polskiej edukacji plastycznej – jej znaczenie dla współczesności, [w:] A. Boguszewska, A. Mazur (red.), Wybrane problemy edukacji plastycznej dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2013, s. 19–32.
Boguszewska A., Radość tworzenia. Znaczenie plastycznych zajęć pozalekcyjnych, [w:] A. Boguszewska, A. Mazur (red.), Wybrane problemy edukacji plastycznej dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2013, s. 165–173.
Dąbrowski M., Chęć-Małyszek A., Rola wyobraźni w procesie twórczym a zagrożenia współczesnego świata, „Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych” 2016, nr 12(1), s. 65–80. DOI: https://doi.org/10.35784/teka.726
Fazlagić J., Ocena kreatywności uczniów – wyzwanie dla systemu edukacji, [w:] tegoż (red.), Kreatywność w systemie edukacji, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2019, s. 134–159.
Jankowska D., Trajektorie rozwoju wyobraźni twórczej w dzieciństwie, Wydawnictwo Liberi Libri, Warszawa 2019.
Kabat W., Nauczanie przez sztukę jako metoda wychowawcza i terapeutyczna dzieci zdrowych oraz dotkniętych niepełnosprawnością intelektualną, „Zbliżenia Cywilizacyjne” 2016, nr XII(3), s. 62–88. DOI: https://doi.org/10.21784/ZC.2016.018
Karolewska J., Szkoła (nie)zwyczajna, „Zachodniopomorski Dwumiesięcznik Oświatowy” 2015, nr 1, s. 29.
Klimowicz A., Sam trening kreatywności nie wystarczy… Uwagi o wspieraniu kreatywności w szkole, [w:] J. Fazlagić (red.), Kreatywność w systemie edukacji, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2019, s. 160–175.
Kownacka B., Piękna idea, „Zachodniopomorski Dwumiesięcznik Oświatowy” 2015, nr 1, s. 24–25.
Lewicka-Zelent A., Przywracanie do życia, „Zachodniopomorski Dwumiesięcznik Oświatowy” 2015, nr 1, s. 42–46.
Mańko M., Rola arteterapii w procesie rozwoju dzieci i młodzieży. Centrum Arteterapii w Górowie Iławieckim, Praca magisterska, Politechnika Gdańska, Gdańsk b.r.
Mazur A., Rozwijanie wrażliwości percepcyjnej jako podstawowy element przygotowania do odbioru dzieła sztuki, [w:] A. Boguszewska, A. Mazur (red.), Wybrane problemy edukacji plastycznej dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2013, s. 61–68.
Niścior B., Projekty artystyczno-edukacyjne jako przedmiot kształcenia na studiach plastycznych przygotowujących do zawodu nauczyciela, [w:] A. Boguszewska, A. Mazur (red.), Wybrane problemy edukacji plastycznej dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2013, s. 151–164.
Ordon U., Skoczylas-Krotla E., Wyobrażenia dzieci sześcio- i siedmioletnich o szkole, „Prace Naukowe. Pedagogika” 2002, nr 11, s. 109–116.
Piaskowska-Majzel M., Obustronna deklaracja, „Zachodniopomorski Dwumiesięcznik Oświatowy” 2015, nr 1, s. 26–28.
Piotrowska A., Radość tworzenia, „Zachodniopomorski Dwumiesięcznik Oświatowy” 2015, nr 1, s. 20–23.
Plebańska M., Jak zaprojektować kreatywną lekcję?, [w:] J. Fazlagić (red.), Kreatywność w systemie edukacji, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2019, s. 118–133.
Sieradzka-Baziur B., Wyobraźnia jako pojęcie, [w:] A. Królikowska, M. Łątkowski, B. Topij-Stempińska (red.), Dzieło chwali mistrza, Wydawnictwo WAM, Kraków 2016
Skutnik J., Wychowanie w sztuce jako koncepcja edukacji kulturalnej dziecka, [w:] K. Olbrycht (red.), Edukacja kulturalna: wybrane obszary, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2004, s. 78–106.
Szuścik U., Sztuka i plastyka w nowoczesnym nauczaniu, „Magazyn Polskiej Akademii Nauk” 2021, nr 3(67), s. 20–23.
Tarasiuk R., Eksperymentalne badania możliwości twórczych dzieci i młodzieży na bazie aktywności plastycznej, [w:] A. Boguszewska, A. Mazur (red.), Wybrane problemy edukacji plastycznej dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2013, s. 43–60.
Tylman J., Jak pokolorować szkołę, Mamania, Warszawa 2023.
Tytko M., Wychowanie artystyczne dzieci i młodzieży a kultura plastyczna, [w:] A. Boguszewska, A. Mazur (red.), Wybrane problemy edukacji plastycznej dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2013, s. 11–18.
Walewska M., Twórczość uczniów I etapu edukacji w opinii nauczycieli, [w:] A. Karpińska, W. Wróblewska, P. Remża (red.), Edukacja zorientowana na ucznia i studenta, Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2021, s. 215–235. DOI: https://doi.org/10.15290/eznuis.2021.13
Wilk T., Spotkania ze sztuką: przestrzeń wychowania i socjalizacji człowieka, „Pedagogika Społeczna” 2018, nr 1(67), s. 57–83.
Budząca Się Szkoła, http://www.budzacasieszkola.pl [dostęp: 27.08.2024].
Cześniuk B., Wspieranie rozwoju dziecka poprzez ekspresję plastyczną. Techniki plastyczne, PCPPP i DN Ośrodek Doradztwa Metodycznego w Głogowie, 2016,
https://odm.pcpppidn.eu/wp-content/uploads/2016/01/wspieranie-rozwoju.pdf [dostęp: 27.08.2024].
Historiasztukinasto [@historiasztukinasto], 6.12.2020, „Hohoho, ale SZTUKA” [wpis na Instagramie], https://www.instagram.com/tv/CIc5W6pnGAE/?igsh=b2hmOHY1ODd1cDgx [dostęp: 27.08.2024].
Kraków – Ogólnopolska akcja Inspiracje BSS Więcej uczenia się mniej oceniania, Budząca Się Szkoła, http://www.budzacasieszkola.pl/wydarzenia/co-sie-dzialo/krakow-ogolnopolska-akcja-inspiracje-bss-wiecej-uczenia-sie-mniej-oceniania/ [dostęp: 27.08.2024].
Manifest, Budząca Się Szkoła, http://www.budzacasieszkola.pl/dolacz-do-nas/manifest/ [dostęp: 27.08.2024].
Matysiak A., Aktywność twórcza dzieci w wieku przedszkolnym, https://mp8zgierz.wikom.pl/uploads/5e9c87a553a78/pages/58/content/AKTYWNOSC_TWORCZA_DZIECKA_W_WIEKU_PRZEDSZKOLNYM.pdf [dostęp: 27.08.2024].
Pacewicz A., Przestrzeń, w której dobrze się uczy. Jak to osiągnąć w naszej szkole?, Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2021, https://szkoladlainnowatora.ceo.org.pl/wp-content/uploads/2021/06/Przestrze%C5%84-w-kt%C3%B3rej-dobrze-si%C4%99-uczy-A.-Pacewicz.pdf [dostęp: 27.08.2024].
Szkoła moich marzeń, http://sp9.gniezno.pl/archiwum/files/szko-a_moich_marzen.pdf [dostęp: 14.01.2024].
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
