Specyfika funkcjonowania współczesnej szkoły stanowiącej przestrzeń uczenia się
DOI:
https://doi.org/10.25312/2083-2923.25_01gcSłowa kluczowe:
szkoła, oświata, nauczanie, uczenie się, organizacja nauczaniaAbstrakt
Wyraźnie widoczne jest, że współczesne środowisko szkolne podlega istotnym zmianom determinowanym przede wszystkim przez nowe oczekiwania uczniów sygnalizujących potrzebę szacunku dla ich autonomii, partnerskiego traktowania w pracy nad ich osobistym rozwojem, a także potrzebę zrozumienia celowości i przydatności podejmowanych działań edukacyjnych. Sytuacja ta determinuje konieczność przeformułowania procesu nauczania na proces uczenia się i tym samym przeobrażenia szkolnego środowiska opartego na transmisyjnym przekazie wiedzy na środowisko poszukiwania i konstruowania wiedzy, stwarzające warunki do aktywnego uczenia się uczniów i jednocześnie środowisko uczące się, potrafiące skutecznie adaptować się do zmiennych warunków, otwarte na nowe idee i trendy, na permanentne doskonalenie się i przekształcanie. Celem artykułu jest zaprezentowanie najważniejszych założeń szkoły "nauczania" oraz szkoły "uczenia się" jako organizacji uczącej się, stanowiącej miejsce, które poprzez oddziaływania na procesy rozwojowe i wychowawcze młodego pokolenia może realnie wpłynąć na kształt funkcjonowania społeczeństwa przyszłości.
Bibliografia
Bałachowicz J., Szkoła jako przestrzeń budowania przyszłości, [w:] J. Bałachowicz, A. Korwin-Szymanowska, E. Lewandowska, A. Witkowska-Tomaszewska, Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2017.
Bałachowicz J., Zmiany współczesnych kontekstów edukacji dziecka, [w:] J. Bałachowicz, K.V. Halvorsen, A. Witkowska-Tomaszewska, Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2015.
Bauman Z., 44 listy ze świata płynnej nowoczesności, Wydawnictwo Literackie, Warszawa 2011.
Borawska-Kalbarczyk K., Konstruktywistyczna teoria kształcenia w praktyce edukacyjnej – wybrane aspekty, „Kultura i Edukacja” 2012, nr 1(87), s. 135–155.
Cęcelek G., Kompetencje społeczne nauczyciela szkoły uczenia się i wyrównywania szans edukacyjnych, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2020.
Cęcelek G., Środowisko uczenia się jako podstawa funkcjonowania współczesnej szkoły, „Kultura i Wychowanie” 2020, nr 2(18), s. 69–82.
Cęcelek G., Twórczość pedagogiczna jako podstawowa przesłanka pracy współczesnego nauczyciela, [w:] A. Klim-Klimaszewska, T. Zacharuk (red.), Pedagog jednej czy wielu dróg? Część 3, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2005.
Delors J. (pod przewodn.), Edukacja – jest w niej ukryty skarb: raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Wydawnictwa UNESCO, Warszawa 1998.
Denek K., Edukacja jutra, „Homines Hominibus” 2008, nr 1(4), s. 11–19.
Dróżka W.M., Kształcenie i rozwój zawodowy nauczyciela w przestrzeni organizacji uczącej się, „Edukacja” 2004, nr 4, s. 32–38.
Elsner D., Czym jest ucząca się organizacja?, „Nowa Edukacja Zawodowa” 2005, nr 4, s. 116–125.
Elsner D., Ewaluacja wewnętrzna milowym krokiem ku uczącej się organizacji, „Dyrektor Szkoły” 2010, nr 10, s. 23–25.
Elsner D., Wokół nowych pojęć i znaczeń, Wydawnictwo Mentor, Chorzów 1999.
Gajda J., Szkoła jako efektywnie ucząca się organizacja, „Trendy ve vzdělávání” 2012, nr 5(1), s. 90–93.
Giebułtowska J., Rozwój zawodowy nauczycieli w modelu professional learning community, „LABOR et EDUCATIO” 2017, nr 5, s. 57–72.
Grudzewski W.M., Hejduk I.K., Metody projektowania systemów zarządzania, Difin, Warszawa 2004.
Hammerschmidt U., Ucząca się szkoła? Uczący się nauczyciele! Próba refleksji krytycznej i punkt wyjścia do rekonstrukcji, [w:] G. Mazurkiewicz (red.), Teoria ewolucji. Od uczących się jednostek do uczącej się wspólnoty, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2015.
Jodłowska B., Start – szok zawodowy – twórcza praca nauczyciela, WSiP, Warszawa 1991.
Kordziński J., Szkoła uczenia się, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2018.
Nowak J., Środowisko uczące – (nie)doceniony obszar edukacji, [w:] K. Kruszko, I. Nowakowska-Buryła (red.), Problemy edukacji wczesnoszkolnej. Perspektywa teoretyczna i rozwiązania praktyczne, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015.
Rabiej L., Szkoła jako organizacja ucząca się, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie” 2006, nr 13.
Schleicher A. (red.), Preparing Teachers and Developing School Leaders for the 21st Century: Lessons from around the World, OECD Publishing, Paris 2012.
Senge P.M., Piąta dyscyplina, Wolters Kluwer, Warszawa 2006.
Stępień R., Aktualne tendencje rozwoju dydaktyki ogólnej i jej rola w edukacji pedagogicznej, [w:] R. Stępień (red.), Kształcenie pedagogów w szkole wyższej. Teoria i praktyka, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, Pułtusk 2015.
Szczepański J., Szkoła w społeczeństwie, [w:] K. Konarzewski (red.), Sztuka nauczania. Szkoła. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Szymański M.J., Walasek-Jarosz B., Zbróg Z., Zrozumieć szkołę dla (jej) zmiany, [w:] M.J. Szymański, B. Walasek-Jarosz, Z. Zbróg (red.), Zrozumieć szkołę. Konteksty zmiany, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2016.
Tomaszewska-Lipiec R., Edukacja w zakładzie pracy. Kontekst teoretyczny a wyniki badań własnych, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych” 2011, nr 2(73), s. 100–109.
Tomaszewska-Lipiec R., Zakład pracy jako organizacja ucząca się wyzwaniem dla szkolnictwa wyższego, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych” 2009, nr 3(66), s. 27–37.
Witkowska-Tomaszewska A., Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2015.
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
