Wiedza, nauczanie i uczenie się w epoce końca tradycyjnej edukacji akademickiej
DOI:
https://doi.org/10.25312/2083-2923.22_01maSłowa kluczowe:
Hannah Arendt, Martin Heidegger, Jacques Rancière, edukacja akademicka, edukacja tradycyjna, autorytet, tradycja, emancypacjaAbstrakt
Celem artykułu jest scharakteryzowanie zjawiska końca tradycyjnej edukacji akademickiej i ukazanie potrzeby ponownego stawiania pytań o istotę wiedzy, uczenia się i nauczania w epoce kryzysu spowodowanego przejściem w wirtualny tryb kształcenia. Przybliżone zostaje znaczenie pojęcia autorytetu, który w edukacji oznacza troskę o ludzi i odpowiedzialność za świat. Ukazano różnicę pomiędzy nauczaniem wyjaśniającym a kształceniem budowanym na zaufaniu do intelektualnych zdolności ucznia/ studenta. Kryzys wywołany przejściem edukacji akademickiej w zdalny tryb kształcenia ukazuje jako moment sprzyjający redefinicji roli nauczyciela. W zmieniającej się rzeczywistości nauczanie i uczenie staje się wydarzeniem mającym na celu intelektualną emancypację zachodzącą po obu stronach procesu kształcenia. W rozważaniach odwołano się do filozoficznych koncepcji Hannah Arendt, Martina Heideggera, Jacquesa Rancière’a.
Bibliografia
Arendt H., Co to jest autorytet, [w:] Między czasem minionym a przyszłym, tłum. M. Godyń, W. Madej, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2011.
Arendt H., Kryzys edukacji, [w:] Między czasem minionym a przyszłym, tłum. M. Godyń, W. Madej, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2011.
Arendt H., Tradycja a epoka nowożytna, [w:] Między czasem minionym a przyszłym, tłum. M. Godyń, W. Madej, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2011.
Bartoś T., Klątwa Parmenidesa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.
Czerepaniak-Walczak M., Autorytaryzm akademicki, jego źródła, przejawy i (niektóre) konsekwencje; perspektywa realizmu krytycznego, „Pedagogika Szkoły Wyższej” 2016, nr 19.
Czerepaniak-Walczak M., Uniwersytet: miejsce edukacji całożyciowej czy salon profesora Higginsa? Perspektywa pedagogiczna, „Pedagogika Szkoły Wyższej” 2011, nr 1, s. 69–90.
Heidegger M., Koniec filozofii i zadanie myślenia, [w:] Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja, tłum. K. Michalski, Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1976.
Heidegger M., Przyczynki do filozofii (Z wydarzania), tłum. B. Baran, J. Mizera, Wydawnictwo Baran i Suszczyński, Kraków 1996.
Heidegger M., Pytanie o technikę, [w:] Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, tłum. J. Mizera, Wydawnictwo Baran i Suszczyński, Kraków 2002.
Heidegger M., Wyzwolenie, tłum. J. Mizera, Wydawnictwo Baran i Suszczyński, Kraków 2001.
Jendza J., Pozycjonowanie studentów w narracjach pracowników naukowo-dydaktycznych uniwersytetu jako kontekst dla refleksji nad dydaktyczną funkcją szkoły wyższej, „Dyskursy Młodych Andragogów” 2017, t. 18.
Kwaśnica R., Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyjności, Wrocław Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2014.
Kwaśnica R., O dwóch wersjach pytania o przedrozumienie. Do pedagogiki naukowej i pedagogów z marginesu, [w:] J. Rutkowiak (red.), Pytanie – dialog – wychowanie, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1992.
Laurillard D., Rethinking University Teaching: A Conversational Framework for the Effective Use of Learning Technologie, Routledge, London 1993.
Mikut M., Z jakich źródeł wiedzy korzysta student pedagogiki, „Przegląd Pedagogiczny” 2016, nr 2(22), s. 105–117.
Rancière J., The Ignorant Schoolmaster Five Lessons in Intellectual Emancipation, Stanford University Press, California 1991.
Rancière J., O nauczycielach, którzy nie wiedzą, Oficyna Wydawnicza Bractwa Trojka, Poznań 2020.
Witkowski L., Autorytet i wartości u stóp, „ER(R)GO. Teoria – Literatura – Kultura” 2013, nr 1, s. 44–69.
Zamojski P., Cultural codes and education in Poland – a plea for a new educational imaginary, “Policy Futures in Education” 2018, nr 16/4.
Zamojski P., Practicing Universitas, [w:] N. Hodgson, J. Vlieghe, P. Zamojski (red.), Post-critical perspectives on higher education, Springer Nature, Switzerland 2020.
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
