Kultura Zachodu jako inspiracja nauki o zarządzaniu – analiza przesłanek
DOI:
https://doi.org/10.25312/ziwgib.820Słowa kluczowe:
kultura Zachodu, cywilizacja europejska, europocentryzm, system językowy, tekstualizacjaAbstrakt
Autor dokonuje analizy poglądów wybranych myślicieli, reprezentujących różne dziedziny nauki, na temat pojęcia kultura, w szczególności kultura Zachodu. Wśród zaprezentowanych myśli część dotyczy historii tworzenia się kultury świata zachodniego od czasów starożytnej Grecji i Rzymu po dzieje współczesne. Autorzy tych rozważań zwracają uwagę na otwartość społeczności zachodniej, przede wszystkim Europy i Ameryki Północnej, na wartości prezentowane przez innych: zrazu przez sąsiadów, tak jak było to z Rzymianami i Grekami, którzy z czasem inspirowali nie bez wzajemności społeczności narodów romańskich, Germanów, Anglosasów, Słowian, by w końcu zaistnieć na obu półkulach Ziemi.
Inną grupę poglądów stanowią przemyślenia na temat istoty kultury zachodniej, w szczególności utożsamiania się z nią społeczności zachodniej. Niektóre aspekty kultury Zachodu są powiązane z formami jej wyrażania, w szczególności poprzez użycie systemu językowego. Obserwuje się to zwłaszcza na gruncie antropologii, którą niektórzy z myślicieli uważają za najbardziej europejską ze wszystkich nauk. Wprawdzie tekst, niezależnie, czy jest pisany, czy tylko pomyślany, nie jest rzeczywistością, ale ukazuje, jak tę rzeczywistość postrzega mówiący o niej. Wiąże się to również z faktem, że większość współczesnych nauk narodziła się właśnie tu, w Europie. Co prawda niektórzy przedstawiciele kultury Zachodu zdają się zaprzeczać jej wiodącej roli w tworzeniu się współczesnej cywilizacji Ziemskiej, lecz ich argumentacja wydaje się mało przekonująca. Nauka o zarządzaniu i sztuka prowadzenia biznesu opierają się na dorobku intelektualnym, w którym kultura świata zachodniego, kultywując zasadę bazowania na tradycji i otwarciu na innego, rozwija wartości uniwersalne, co sprawia, że tę sferę działań człowieka można nazwać prawdziwie należącą do kultury Zachodu.
Pobrania
Bibliografia
Bauman Z. (2000), Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Bocheński A. (1972), Dygresje o wyższej i niższej kulturze, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Burszta W.J. (2008), Świat jako więzienie kultury. Pomyślenia, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Chryssides G.D., Kaler J.H. (1999), Wprowadzenie do etyki biznesu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Chudy W. (2003), Filozofia kłamstwa. Kłamstwo jako fenomen zła w świecie osób i społeczeństw, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Clifford J. (1995), O autorytecie etnograficznym, „Konteksty: polska sztuka ludowa: antropologia kultury, etnografia, sztuka”, t. 49, nr 3–4, s. 230–231.
Duchesne R. (2012), The Uniqueness of Western Civilization, Leiden–Boston: Brill. DOI: https://doi.org/10.1163/ej.9789004192485.i-527
Graeber D. (2011), Debt: the first 5,000 years, Brooklyn–New York: Melville House Publishing.
Hayek F.A. (1983), Knowledge, Evolution and Society, London: Adam Smith Institute.
Horkheimer M., Adorno T.W. (1994), Dialektyka oświecenia, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Klimczak D.P. (2020), Kultura śródziemnomorska jako uniwersalna cywilizacja zachodnia. Dociekania filozoficzno-literackie, „Colloquia Litteraria”, nr 9(2), s. 55–83. DOI: https://doi.org/10.21697/cl.2020.29.2.3
Kochman T. (1981), Black and White Styles In Conflict, Chicago: The University of Chicago Press. DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226112251.001.0001
Kochman T. (1984), The Politics of Politeness: Social Warrants in Mainstream American Public Etiquette, [w:] D. Schiffmin (red.), Georgetown University Round table on Languages and Linguistics, Washington: Georgetown University Press.
Kołakowski L. (1984), Szukanie barbarzyńcy. Złudzenia uniwersalizmu kulturalnego, [w:] tegoż, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Londyn: Aneks, s. 7–36.
Koneczny F. (2006), O cywilizację łacińską, Krzeszowice: Dom Wydawniczy „Ostoja”.
Kotarbiński T. (1982), Traktat o dobrej robocie, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Krawiec A. (2018), Paul Ricoeur i znaczenie dyskursu muzycznego, „The Polish Journal of Aesthetics”, vol. 50(3), s. 29–43.
Krąpiec M.A. (2006), Człowiek i kultura, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Kwaśniewski J. (2013), Cywilizacja zachodnia: polemika z krytykami Zachodu. Esej o książce Ricardo Duchesne, Jacek Kwaśniewski.
Kwiatkowski S. (2002), Przedsiębiorczość intelektualna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
MacCannell D. (2006), Kultura Biała, [w:] M. Kempy, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. nlb. 381–401.
Nemo Ph. (2006), Co to jest Zachód?, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Ortega y Gasset J. (1927), Notas del vago estío, „El Espectador”, t. 5, s. 32–33.
Polit K. (2005), Kryzys cywilizacji Zachodu w myśli José Ortegi y Gasseta, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Ricoeur P. (1984), Model tekstu: działanie znaczące rozumiane jako tekst, „Pamiętnik Literacki”, z. 2, s. 329–354.
Ricoeur P. (1989), Język, tekst interpretacja, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Ricoeur P. (2005), O sobie samym jako innym, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rozbicki B. (2011), Upadek cogito, „Czasopismo Filozoficzne”, nr 7.
Scruton R. (2012), Pożytki z pesymizmu i niebezpieczeństwa fałszywej nadziei, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Simmel G. (2007), Filozofia kultury. Wybór esejów, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Smolski R., Stadtmuller E.H., Smolski M. (red.) (2006), Słownik encyklopedyczny „Edukacja Obywatelska”, Wrocław: Wydawnictwo Europa.
Szymczak M. (red. nauk.) (1978), Słownik języka polskiego, Warszawa: PWN.
Toynbee A. (1947), Civilization on Trial, New York: Oxford University Press.
Von Mises L. (1949), Human Action: A Treatise on Economics, London: W. Hodge & Co.
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.