Anna Maria van Schurman i walka o dostęp kobiet do edukacji w XVII wieku
DOI:
https://doi.org/10.25312/2391-5145.11/2016_19-24Słowa kluczowe:
kobiety, edukacja, NiderlandyAbstrakt
Artykuł przedstawia postać XVII-wiecznej holenderskiej uczonej, Anny Marii van Schurman, i poddaje analizie jej dysertacje z 1641 roku o dostępie kobiet do edukacji (Dissertatio, de ingenii muliebris ad doctrinam et meliores litteras apitudine). Autorka za główny cel edukacji kobiet stawiała rozwój życia religijnego. Aby obronić się przed oskarżeniami o pychę i przekonać opinię publiczną, że wykształcone kobiety nie staną do walki o równouprawnienie, musiała w pełni zaakceptować status kobiety jako istoty słabszej od mężczyzny. Nie próbowała dyskutować z poglądem o słabości kobiecego umysłu, lecz wykorzystała go, by przekonać najbardziej zatwardziałych przeciwników kształcenia kobiet, wykorzystując ich własne argumenty. Chciała uniknąć posądzeń o skrajny radykalizm obyczajowy, by jej postulaty zostały wysłuchane. Daleka od rewolucyjnych poglądów, dążyła do poprawienia kondycji intelektualnej kobiet w ramach ustalonego porządku społecznego. Analiza traktatu van Schurman wykazała, że autorce zależało na przedstawieniu takiego programu edukacji, który z jednej strony byłby postępowy i poprawiłby sytuację kształcenia płci żeńskiej, ale też byłby do zaakceptowania przynajmniej dla części społeczeństwa.
Pobrania
Bibliografia
Baar M. de, Gender, genre and authority in seventeenth-century religious writing. Anna Maria van Schurman and Antoinette Bourignon as contrasting examples, [w:] A place of Their Own. Women Writers and Their Social Environments (1450–1700), Peter Lang Internationaler Verlag der Wissenschaften, Frankfurt am Main 2001.
Glaberz z Kobylina A., Gadki o skłonności członków człowieczych z Arystotelesa i też inszych mędrców wybrane, Kraków 1893.
Irwin J. L., Anna Maria van Schurman. Whether a christian woman should be educated and other writings from her intellectual circle, The University of Chicago Press, Chicago, London 1998.
Kołakowski L., Świadomość religijna i więź kościelna. Studia nad chrześcijaństwem bezwyznaniowym XVII wieku, PWN, Warszawa 1997. Malinowska M., Sytuacja kobiety w siedemnastowiecznej Francji i Polsce, WUW, Warszawa 2008.
van Schurman A. M., Whether the study of letters is fitting for a christian woman, [w:] Irwin J. L., Anna Maria van Schurman. Whether a christian woman should be educated and other writings from her intellectual circle, The University of Chicago Press, Chicago, London 1998.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
