Normalizacja nagości w przestrzeni publicznej: postęp czy zagrożenie?
DOI:
https://doi.org/10.25312/CH.815Słowa kluczowe:
nagość, naturalizacja nagości, seksualizacja, kultura gwałtuAbstrakt
Artykuł analizuje proces normalizacji nagości w przestrzeni publicznej w kontekście rozwoju społecznego i ryzyka pozornego postępu cywilizacyjnego. Autorka wskazuje na zmienność podejścia do nagości oraz współczesną debatę opartą na zróżnicowanych argumentach. Normalizacja nagości może wspierać samoakceptację i pozytywny obraz ciała, co promują ruchy takie jak body positivity, ale niesie też ryzyko uprzedmiotowienia i seksualizacji przestrzeni publicznej. W artykule omówiono wpływ mediów społecznościowych, komercjalizacji oraz kulturowych i religijnych różnic w postrzeganiu cielesności. Podkreślono potrzebę regulacji prawnych i edukacji społecznej, a także znalezienia kompromisu między podejściem postępowym i konserwatywnym. Autorka konkluduje, że normalizacja nagości może być zarówno wyrazem postępu, jak i potencjalnym zagrożeniem, jeśli zostanie niewłaściwie wykorzystana.
Pobrania
Bibliografia
Banaszak E., Byczkowska-Owczarek D., Czyje jest ciało? O sprawowaniu kontroli społecznej nad ciałem, „Studia Socjologiczne” 2025, nr 2(257), s. 7–33.
Bąk-Sosnowska M., Między ciałem a umysłem. Otyłość i odchudzanie się w ujęciu integracyjnym, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2009.
Bąk-Sosnowska M., Tak się czuję, jak się widzę, czyli znaczenie samooceny ciała dla zdrowia fizycznego i psychicznego człowieka w okresie adolescencji, [w:] A. Knapik, P. Beňo, J. Rottermund (red. nauk.), Zdrowie człowieka w ontogenezie – aspekty biomedyczne i psychospołeczne, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice 2017, s. 49–58.
Bereszczyński M., Zniszczono obrazy Krzysztofa Kuszeja. Były dowodem w głośnej sprawie, 2013, https://dzienniklodzki.pl/zniszczono-obrazy-krzysztofa-kuszeja-byly-dowodem-w-glosnej-sprawie/ar/984799 [dostęp: 15.07.2025].
Brytek-Matera A., Obraz ciała – obraz siebie. Wizerunek własnego ciała w ujęciu psychospołecznym, Difin, Warszawa 2008.
Brzeska A., O edukacji seksualnej bez ściemy, 2019, https://www.tygodnikprzeglad.pl/o-edukacji-seksualnej-bez-sciemy/ [dostęp: 2.03.2025].
Butler J., Gender as performance, [w:] P. Osborne, A critical sense, Routledge, London 2013, s. 109–125.
Cwynar-Horta J., The Commodification of the Body Positive Movement on Instagram, „Stream: Interdisciplinary Journal of Communication” 2016, vol. 8(2), s. 36–56.
Dycht M., Marszałek L., Mass media i reklama a choroby cywilizacyjne: anoreksja i bulimia, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 2011, nr 30, s. 147–158.
Gruszczyński A., Polska prawica boi się golizny, seksu, krytyki Kościoła, symboli LGBT i gender. Przedstawiamy sztukę, która gorszy prawicę, 2019, https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,24743775,polska-prawica-boi-sie-golizny-seksu-krytyki-kosciola-symboli.html [dostęp: 4.03.2025].
Jasionek J., Jacek Jasionek: Czy homofobiczna i transfobiczna mowa nienawiści powinna być penalizowana?, 2024, https://fpop.org.pl/jacek-jasionek-czy-homofobiczna-i-transfobiczna-mowa-nienawisci-powinna-byc-penalizowana/ [dostęp: 13.07.2025].
Jamrozowicz B., Modele wychowania seksualnego w szkole gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej, Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2023.
Jendrysiak K., Człowiek czy przedmiot? Karuzela kobiet, praca napisana pod opieką mgr Jaśminy Machlah, 2018.
Karbarczyk M., Nie uciekniemy przed edukacją seksualną. Ona jest niezwykle ważna dla dzieci, 2024, https://www.chillizet.pl/psychologia/edukacja-seksualna-jest-niezwykle-wazna-nie-uciekniemy-przed-nia [dostęp: 3.03.2024].
Konieczna A., Seksualizacja w mediach na przykładzie wybranych odsłon programu „Magia nagości”, „Com press” 2024, nr 6(2), s. 84–105.
Levine A.S., How breastfeeding mothers are being sexualized on social media, 2022, https://www.forbes.com/sites/alexandralevine/2022/06/17/how-breastfeeding-mothers-are-being-sexualized-on-social-media/ [dostęp: 2.03.2025].
Łukasz A., Wychowanie seksualne w rodzinie, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie, Chełm 2019.
Małkiewicz G., https://www.facebook.com/g.malkiewicz [dostęp: 4.03.2025].
Michalczyk L., Wykorzystanie erotyzmu jako nośnika wartości marketingowej w świetle modelu AIDA (CS), „Marketing w Praktyce” 2019, nr 4, s. 29–35.
Nazar K., Mozgawa M., Nagość człowieka z perspektywy prawa karnego, „Prawo w Działaniu” 2023, nr 55, s. 25–55.
Oliver K., The male gaze is more relevant, and more dangerous, than ever, „New Review of Film and Television Studies” 2017, vol. 15(4), s. 451–455.
Pawluś K., Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Piwko A., Kobieta w islamie. Muzułmański feminizm?, „Warszawskie Studia Pastoralne” 2016, nr 4(29), s. 25–56.
Pol Z., Plemiona, 2009, https://www.national-geographic.pl/traveler/kierunki/plemiona/ [dostęp: 3.03.2025].
Ragodzińska K., Obrębska M., Współczesne tabu językowe, czyli o czym nie mówią Polacy, „Człowiek i Społeczeństwo” 2018, nr 44, s. 127–149.
Skutki seksualizacji kobiet w popkulturze. Negatywny wpływ na młodych odbiorców, 2022, https://www.ofeminin.pl/lifestyle/kultura/nagosc-i-brutalnosc-te-seriale-promuja-negatywne-stereotypy-o-kobietach/8rb2h5z [dostęp: 4.03.2025].
Smoter B., O możliwościach wspomagania szkolnego wychowania seksualnego (między ugruntowaniem tego, co zastane, a włączeniem tego, co nowe), „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 2016, nr 11, s. 9–25.
Surendra S., Media społecznościowe jako przestrzeń eksponowania ciała, „Forum Socjologiczne” 2017, nr 8, s. 97–109.
Wasiuta O., Wasiuta S., Okno Overtona, [w:] O. Wasiuta, R. Klepka (red.), Vademecum bezpieczeństwa informacyjnego. T. 2, AT Wydawnictwo, Wydawnictwo Libron – Filip Lohner, Kraków 2022, s. 45–54.
Woźniak M., Media społecznościowe a akceptacja własnego ciała – ruch body positive na Instagramie, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia de Cultura”, nr 13(3), s. 72–87.
Wójcik K., Redefinicja postrzegania ciała w dyskursie medialnym – ciałopozytywność i ciałoneutralność, „Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne” 2021, nr 38, s. 381–391.
Zwierzchowski P., Oswajanie tabu seksualnego w kinie PRL, „Przegląd Historyczny” 2018, t. 109(2), s. 225–237.
Żukowska-Gardzińska D., Ciało – pomiędzy antropologią, teologią a kulturą popularną, „Studia Theologica Varsaviensia” 2021, nr 58(2), s. 146–179.
Akty prawne
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz.U. z 1993 r., nr 61, poz. 284).
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2024 r, poz. 1237).
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 40 ze zm.).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 383).
Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. z 2022 r., poz. 1389).
Wyrok ETPC z dnia 24 maja 1988 r., Müller i inni przeciwko Szwajcarii, skarga nr 10737/84.
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
