TANIEC I FANTOM LADY…? Artystka i taniec. Kilka uwag na marginesie dokumentu Siedem kobiet w różnym wieku (1978) Krzysztofa Kieślowskiego
DOI:
https://doi.org/10.25312/2391-5145.18/2023_09igSłowa kluczowe:
kobieta i sztuka (taniec), powidok, Siedem kobiet w różnym wieku (1978) Krzysztofa KieślowskiegoAbstrakt
Tematem tekstu jest spojrzenie „powidokowe” na ciało kobiety i taniec jako na znak, schemat, wzorzec. W tym ujęciu biografia kobiety-baletnicy staje się jednym z wielu (choć obecnie nie najczęściej przywoływanych) utrwalonych wzorców linii życia kobiet-artystek. Przykładem jest film dokumentalny o „cyklu życia” baletnic Siedem kobiet w różnym wieku Krzysztofa Kieślowskiego z 1978 roku. Celem jest odpowiedź na pytanie, czy wskazany wzorzec cyklu kobiecej egzystencji może spełniać funkcję paraboli, czy pars pro toto schematów wyobrażeniowych, które ciągle funkcjonują w kulturze współczesnej. Przyjęta perspektywa skłania się więc ku interdyscyplinarności i otwartości na różne konteksty. Pozwala też poniekąd przyjrzeć się szerszym zagadnieniom, takim jak: wzorce kobiecości w debacie publicznej, „polityka ciała” versus tekst kultury. Metodologia: komunikatologia z elementami analizy filmoznawczej.
Pobrania
Bibliografia
Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka, Wydawnictwo „Słowo/ obraz terytoria”, Gdańsk 2004.
Benedict R., Wzory kultury, Wydawnictwo „Aletheia”, Warszawa 2002.
Boas F., The Function of Dance in Human Society, Princeton Book Co Pub, New York 1972.
Brogowski L., Powidoki i po…: unizm i teoria widzenia Władysława Strzemińskiego, Wydawnictwo „Słowo/obraz terytoria”, Gdańsk 2001.
Copeland R., Cohen M. (red.), What is Dance? Readings in Theory and Criticism, Oxford University Press, Oxford 1983.
Drożdż T., Balet klasyczny, [w:] tegoż, Człowiek i taniec. Systemy choreograficzne jako profile badania kultury, praca doktorska pod kierunkiem prof. dr hab. Ewy Kosowskiej, Katowice 2012.
Drożdż T., Człowiek i taniec. Systemy choreograficzne jako profile badania kultury, Praca doktorska pod kierunkiem prof. dr hab. Ewy Kosowskiej, Katowice 2012.
Golka M., Socjologia sztuki, „Difin”, Warszawa 2018. Hanna J.L., To Dance is Human. A Theory of Nonverbal Communication, The University of Chicago Press, Chicago 1987.
Hendrykowski M., Słownik terminów filmowych, Wydawnictwo „Ars Nowa”, Poznań 1994.
Jazdon M., Dokumenty Kieślowskiego, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2002.
Kolankiewicz L. (red.), Antropologia widowisk, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005.
Kwiatkowska A., Powidok jako kategoria intertekstualna, [w:] E. Hurnikowa, E. Wójcik (red.), Czytanie Dwudziestolecia III, Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, Częstochowa 2012.
Kydryński L., Przewodnik po filmach muzycznych, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1994.
Lange R., O istocie tańca i jego przejawach w kulturze. Perspektywa antropologiczna, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1988.
Lubiak J. (red. nauk.), Powidoki życia: Władysław Strzemiński i prawa dla sztuki, Wydawnictwo Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012.
Malska M., Filozofia baletu, Wydawnictwo „Fall”, Kraków 1998.
Marszałek R., Między dokumentem a fikcją, [w:] T. Lubelski (red.), Kino Krzysztofa Kieślowskiego, „Universitas”, Kraków 1997.
Perkowski P., Stegner T. (red.), Kobieta i media. Studia z dziejów emancypacji kobiet, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.
Royce A.P., Antropologia sztuk widowiskowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.
Royce A.P., Movement and Meaning. Creativity and Interpretation in Ballet and Mime, Indiana University Press, Bloomington 1984.
Royce A.P., Od ciała jako artefaktu do wiedzy ucieleśnionej, [w:] tejże, Antropologia tańca, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014. Royce A.P., The Anthropology of Dance, Dance Books, Alton, Hampshire 2002.
Sajewicz N., Siedem kobiet w różnym wieku, reż. Krzysztof Kieślowski, Culture.pl, sierpień 2019 [dostęp: 20.05.2022].
Siedem kobiet w różnym wieku – Krzysztof Kieślowski, Dokument Cyfrowo, http://www.dokumentcyfrowo.pl/kategorie/portret/siedem-kobiet-w-roznym-wieku.html [dostęp: 20.09.2023].
Stańczyk M., Czas w kinie. Doświadczenie temporalne w slow cinema, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2019.
Strzemiński W., Teoria widzenia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1958. Strzemiński W., Wybór pism, Wydawnictwo „Universitas”, Kraków 2006.
Sztabiński G., Smoczyk K., Lorek K. (red.), Władysław Strzemiński: uniwersalne oddziaływanie idei, Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego, Łódź 2005.
Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, PWN, Warszawa 1999.
Tomaszewski W., Człowiek tańczący, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1991.
Turska I., Przewodnik baletowy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1997.
Wieczysty M., Tańczyć może każdy, Wydawnictwo „Ad Oculos”, Warszawa 2007.
Wosien B., Droga tancerza – poznaj mowę ciała. Taniec magiczny, mistyczny, rytualny, współczesny, Wydawnictwo Studio Astropsychologii, Białystok 2003.
Zonn L., O montażu w filmie, Centrum Animacji Kultury, Warszawa 2001. Zygmunt Krauze, https://zygmuntkrauze.com/ [dostęp: 20.09.2023].
Żyłko B., Kultura i znaki. Semiotyka stosowana w szkole tartusko-moskiewskiej, Wydawnictwo „Słowo/obraz terytoria”, Gdańsk 2011.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Iwona Grodź
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
