Poczucie koherencji wśród singli i osób w związkach – perspektywa wieku i płci
DOI:
https://doi.org/10.25312/CH.795Słowa kluczowe:
poczucie koherencji, singiel, związek, wiek, płećAbstrakt
Celem badania była ocena poczucia koherencji wśród singli i osób w związkach. Zbadano 186 osób (118 w związku i 68 singli). Wykorzystano Kwestionariusz Orientacji Życiowej Aarona Antonovsky’ego i ankietę własną. Wykazano, iż badani w związkach ujawnili wyższe poczucie sensowności. Poziom poczucia zaradności i zrozumiałości nie zależał istotnie od płci i bycia w bliskiej relacji. Poczucie koherencji u singli i osób w związkach pozostawało w istotnej zależności do wieku. Kobiety w związkach wykazywały wyższy poziom poczucia sensowności. Uzyskane wyniki mają wartość aplikacyjną i sugerują potrzebę rozwoju oraz wzmacniania poczucia koherencji jako ważnego zasobu osobistego.
Pobrania
Bibliografia
Andruszkiewicz A., Kubica A., Nowik M., Marzec A., Banaszkiewicz M., Poczucie koherencji i poczucie własnej skuteczności jako wyznaczniki akceptacji choroby w grupie pacjentów przewlekle chorych, „Problemy Pielęgniarstwa” 2014, nr 22(2), s. 239–245.
Antonovsky A., Rozwikłanie tajemnicy zdrowia, Wydawnictwo IPN, Warszawa 1995.
Bochniarz A., Poczucie koherencji przyszłych nauczycieli, „Edukacja – Technika – Informatyka” 2018, nr 2(24), s. 253–258. DOI: https://doi.org/10.15584/eti.2018.2.35
Celińska-Miszczuk A., Wiśniewska L., Trudności i cele życiowo znaczące osób na progu dorosłości. Wstępne badania studentów, [w:] Z.B. Gaś (red.), Kłopoty z dorosłością, Wydawnictwo Naukowe Innovatio Press, Lublin 2015, s. 145–161.
Czernecka J., Wielkomiejscy single, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2011.
Dąbrowska A., Poczucie koherencji u rodziców dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, „Psychiatria Polska” 2007, nr 2, s. 189–201.
Dębska U., Komorowska K., Jakość życia w kontekście osobowościowych uwarunkowań i poczucia koherencji. Badania osób we wczesnej i średniej dorosłości, „Psychologia Rozwojowa” 2007, nr 12(4), s. 55–63.
Eriksson M., Lindström B., Antonovsky’s sense of coherence scale and the relation with health: a systematic review, 2006, https://www.researchgate.net/publication/7166561_Antonovsky%27s_sense_of_coherence_scale_and_the_relation_with_health_A_systematic_review [dostęp: 29.01.2025].
Finogenow M., Poczucie koherencji a satysfakcja z życia i dobrostan emocjonalny osób w wieku emerytalnym, „Psychologia Społeczna” 2013, nr 26, s. 346–353.
Grabowski D., Rachwaniec-Szczecińska Ż., Poczucie koherencji, etyka pracy jako predyktory zadowolenia z pracy, „Rozprawy Społeczne” 2015, nr 3, s. 61–67.
Gulczyńska A., Jankowiak B., Poczucie koherencji studentów a jakość i trwałość ich związków partnerskich, „Seksuologia Polska” 2007, nr 5(2), s. 66–70.
Gulczyńska A., Jankowiak B., Związek poczucia koherencji z wybranymi aspektami seksualności studentów, „Seksuologia Polska” 2006, nr 4(1), s. 6–12.
Izdebski P., Polak A., Bilans życia i poczucie koherencji osób starszych w zależności od ich aktualnej sytuacji życiowej, „Gerontologia Polska” 2005, nr 13(3), s. 188–194.
Janowska B., Koherentni żyją zdrowiej, b.r., https://www.bjanowska.pl/koherentni-zyja-zdrowiej/ [dostęp: 2.02.2025].
Koniarek J., Dudek B., Makowska Z., Kwestionariusz Orientacji Życiowej. Adaptacja The Sense of Coherence Questionnaire (SOC) A. Antonovsky’ego, „Przegląd Psychologiczny” 1993, nr 36, s. 491–502.
Kot P., Lenda J., Poczucie koherencji a aspiracje życiowe studentów, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio J” 2017, nr 1, s. 131–145.
Kulczycka-Dopiera A., Poczucie koherencji i duchowość – czynniki chroniące przed wypaleniem zawodowym osoby, które zajmują się pomocą medyczną i psychospołeczną pacjentom z chorobami nowotworowymi. Doniesienie wstępne, „Psychoonkologia” 2014, nr 2, s. 59–65.
Kurowska K., Orzoł B., Poczucie koherencji a zadowolenie z życia u osób starszych, „Gerontologia Polska” 2016, nr 24, s. 91–97.
Linca-Ćwikła A., Pedagogiczne uwarunkowania poczucia koherencji, „Roczniki Pedagogiczne” 2018, nr 3, s. 45–57. DOI: https://doi.org/10.18290/rped.2018.10.3-3
Mańkowska B., Poczucie koherencji oraz dojrzałość żywieniowa a poczucie stresu wśród młodych dorosłych, „Przegląd Psychologiczny” 2023, nr 66(3), s. 19–33. DOI: https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9739
Markowska-Gos E., „Singel” jako styl życia we współczesnym społeczeństwie, „Kultura – Przemiany – Edukacja” 2019, t. VII, s. 81–112. DOI: https://doi.org/10.15584/kpe.2019.7.6
Netczuk-Gwoździewicz M., Kopczewski M., Poczucie koherencji oraz style radzenia sobie ze stresem jako predyktor zachowań zdrowotnych wpływających na poziom bezpieczeństwa, „Alcumena” 2023, nr 3(15), s. 141–156.
Niewiadomska I., Chwaszcz J., Jak skutecznie zapobiegać karierze przestępczej?, Drukarnia Tekst, Lublin 2010.
Owsianowska J., Szulakowska J., Owsianowska M., Grochans E., Robaszkiewicz-Bouakaz R., Ślęzak J., Poczucie koherencji a samoocena jakości życia osób w wieku podeszłym, „Gerontologia Polska” 2018, nr 26, s. 272–277.
Pasik M., Poczucie koherencji a zadowolenie z życia u kobiet i mężczyzn na emeryturze, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Psychologica” 2007, nr 11, s. 67–79. DOI: https://doi.org/10.18778/1427-969X.11.06
Piątek J., Poczucie koherencji a rozwiązywanie kryzysów przez osoby po interwencji kryzysowej, „Państwo i Społeczeństwo” 2006, nr 2, s. 105–113.
Piorunek M., Garbacik Ż., Poczucie koherencji i stres doświadczany przez pracowników i studentów w środowisku akademickim, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia” 2021, nr 34(4), s. 67–86. DOI: https://doi.org/10.17951/j.2021.34.4.67-86
Piorunek M., Poczucie koherencji w konstruowaniu kariery (kontekst całożyciowego zrównoważonego rozwoju jednostki), „Studia Edukacyjne” 2016, nr 40, s. 21–38. DOI: https://doi.org/10.14746/se.2016.40.2
Piórowski K., Poczucie koherencji a style radzenia sobie ze stresem dowódców-żołnierzy zawodowych, „Polskie Forum Psychologiczne” 2008, nr 13(1), s. 50–60.
Rębak D., Głuszek S., Poczucie koherencji w grupie ratowników medycznych w kontekście wybranych zmiennych socjodemograficznych, „Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie” 2012, nr 4, s. 465–473.
Ruszkiewicz M., Eldridge E., Rola duchowości i poczucia koherencji jako czynników chroniących przed wypaleniem zawodowym wśród wolontariuszy opieki paliatywnej, „Psychoonkologia” 2015, nr 2, s. 64–73.
Steuden S., Psychologia starzenia się i starości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
Terelak J.F., Borzyńska M., Poczucie koherencji a style radzenia sobie ze stresem u alumnów wyższego seminarium duchownego, „Seminare. Poszukiwania Naukowe” 2016, nr 1, s. 117–129. DOI: https://doi.org/10.21852/sem.2016.1.10
Werner I., Piorunek M., Poczucie koherencji a postrzeganie wybranych aspektów studiowania, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 4(56), s. 105–123.
Wieteska M., Wczesna dorosłość w ponowoczesności. Odraczanie autonomii w kontekście zamieszkiwania z rodziną pochodzenia, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2014, nr 4, s. 368–377. DOI: https://doi.org/10.15503/onis2014.368.377
Wołk Z., Praca i edukacja na tle zadań rozwojowych wczesnej dorosłości w obliczu czwartej rewolucji przemysłowej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia” 2021, nr 4, s. 53–66. DOI: https://doi.org/10.17951/j.2021.34.4.53-66
Worsztynowicz A., Coaching a poczucie koherencji, „Forum Oświatowe” 2013, nr 2(49), s. 41–55.
Zadworna-Cieślak M., Ogińska-Bulik N., Osobowość typu D i poczucie koherencji a podejmowanie zachowań zdrowotnych przez młodzież, [w:] N. Ogińska-Bulik, J. Miniszewska (red.), Zdrowie w cyklu życia człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012, s. 219–232. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-700-7.15
Zdun A., Bazaliński D., Więch P., Jakość życia a poczucie koherencji u osób leczonych onkologicznie w wieku geriatrycznym, „Hygeia Public Health” 2017, nr 52(3), s. 292–297.
Żurek A., Relacje łączące młodych singli z rodzicami, [w:] W. Wrzesień, A. Żurek, I. Przybył (red.), Rodzice i ich dzieci w tańcu pokoleń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2005, s. 71–122.
Żurek A., Single – kategoria społeczna i styl życia, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica” 2014, nr 51, s. 39–54. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-600X.51.03
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
