Przemoc rówieśnicza jako wyzwanie dla systemu oświaty w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.25312/2391-5129.39/2024_04rsnmSłowa kluczowe:
przemoc rówieśnicza, zarządzanie oświatą, środki prewencyjne, kontekst społeczny, cyberprzemocAbstrakt
Badanie nad przemocą rówieśniczą w Polsce bada przyczyny, skutki i rozwiązania tego problemu w systemie edukacyjnym. Wskazuje na głęboko zakorzenione źródła przemocy wśród uczniów, takie jak środowisko rodzinne, sytuacje społeczne i wzorce komunikacyjne. Analiza obejmuje różne formy przemocy rówieśniczej, takie jak agresja fizyczna i cyberprzemoc, każda z odrębnymi konsekwencjami dla ofiar. Badanie podkreśla, że przemoc wynika ze złożonych interakcji między cechami indywidualnymi, czynnikami środowiskowymi i normami społecznymi. Efektywna prewencja i interwencja wymagają współpracy rodzin, szkół, lokalnych społeczności i instytucji. Proponowane środki obejmują edukację, wsparcie psychologiczne oraz zwiększenie świadomości na temat przemocy rówieśniczej. Badanie akcentuje potrzebę podejścia holistycznego, angażującego wiele sektorów społecznych w celu kompleksowego rozwiązania problemu i zmniejszenia jego rozpowszechnienia w polskich szkołach.
Pobrania
Bibliografia
A Familiar Face: Violence in the lives of children and adolescents (2017), UNICEF.
Behind the numbers: Ending school violence and bullying (2019), UNESCO.
Borkowska A. (2021), Cyberprzemoc w szkole – poradnik dla nauczycieli, NASK Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
Chmura-Rutkowska I. (2019), Być dziewczyną, być chłopakiem i przetrwać. Płeć i przemoc w szkole w narracji młodzieży, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Cook C.R., Williams K.R., Guerra N.G., Kim T.E., Sadek S. (2010), Predictors of bullyingu and victimization in childhood and adolescence: A meta-analytic investigation, „School Psychology Quarterly”, vol. 25(2), s. 65–83.
Danielewicz K. (2021), Zabójca ze szkoły w warszawskim Wawrze z wyrokiem 25 lat więzienia, https://securityinpractice.eu/bezpieczenstwo-w-szkolach/zabojca-ze-szkoly-w-warszawskim-wawrze-z-wyrokiem-25-lat-wiezienia-2/ [dostęp: 30.05.2024].
Ferguson Ch.J., San Miguel C., Kilburn J., Sanchez P. (2007), The Effectiveness of School-Based Anti-Bullying Programs: A Meta-Analytic Review, „Criminal Justice Review”, vol. 32(4), s. 401–414.
Hołyst B. (2020), Życie przeciwko śmierci. T. 4, Refleksje kryminologa o wartości życia, PWN, Warszawa.
Jas M. (2020), Patostreaming – ciemna strona internetu. Analiza zjawiska na wybranych przykładach, „Media Biznes Kultura”, nr 1(8), s. 169–180.
Komendant-Brodowska A. (2014), Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
Kowalska A. (2014), Nowy odbiorca? Przemiany obrazu odbiorcy w wybranych koncepcjach współczesnej kultury, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Makaruk K., Włodarczyk J., Skoneczna P. (2019), Problematyczne używanie internetu przez młodzież. Raport z badań, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Warszawa, https://fdds.pl/_Resources/Persistent/d/1/6/4/d164e2f03eba3e6195f1dae6da1934177afedfe0/Problematyczne-uzywanie-internetu-przez-mlodziez-Raport-z-badan.pdf [dostęp: 30.05.2024].
Makaruk K., Włodarczyk J., Szredzińska R. (2020), Negatywne doświadczenia młodzieży w trakcie pandemii. Raport z badań ilościowych, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Warszawa, https://fdds.pl/_Resources/Persistent/5/0/0/e/500e0774b0109a6892ce777b0d8595f528adea62/Negatywne-doswiadczenia-mlodziezy-w-trakcie-pandemii.-Raport-z-badan-ilosciowych-1.pdf [dostęp: 30.05.2024].
Popyk A. (2023), Skala i uwarunkowania przemocy rówieśniczej – wyniki Diagnozy przemocy wobec dzieci w Polsce 2023, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, nr 22(4), s. 37–62.
Pyżalski J. (2015), Przemoc rówieśnicza w szkole – badania retrospektywne studentów pedagogiki, „Studia Edukacyjne”, nr 34, s. 177–196.
Pyżalski J. (2019), Elektroniczna przemoc rówieśnicza (cyberprzemoc), [w:] J. Pyżalski, A. Zdrodowska, Ł. Tomczyk, K. Abramczuk, Polskie badanie EU Kids Online 2018. Najważniejsze wyniki i wnioski, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 101–118.
Raport z badań nad przemocą w szkole (2011), Instytut Socjologii UW, Warszawa.
Recommendation 135 (2003)1 on local partnerships for preventing and combating violence at school (2003), Rada Europy, Strasburg.
School-based violence prevention: A practical handbook (2019), WHO.
Spionek H. (1973), Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne, PWN, Warszawa.
Włodarczyk J., Wójcik Sz. (2019), Skala i uwarunkowania przemocy rówieśniczej. Wyniki Ogólnopolskiej diagnozy skali i uwarunkowań krzywdzenia dzieci, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, nr 18(3), s. 9–35.
Włodarczyk J., Wójcik Sz., Makaruk K. (2013), Dzieci i młodzież jako uczestnicy badań społecznych w kontekście badań dotyczących problemu przemocy, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, nr 12(3), s. 7–20.
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
