Zróżnicowanie współczesnych biografii a potrzeba refleksyjności w rozwoju osób dorosłych
DOI:
https://doi.org/10.25312/Słowa kluczowe:
indywidualizacja, masowość zjawisk, osamotnienie losu, niepewność relacji, wewnętrzna spójność, rozwój dorosłych, refleksyjność, separacja doświadczeniaAbstrakt
Zróżnicowanie stylów życia (biografii) we współczesnym społeczeństwie wynika z możliwości różnych podejść i postaw wobec sytuacji czy problemów życiowych oraz zakłada indywidualną interpretację zdarzeń, możliwość uczestniczenia w różnorodnych aktywnościach, grupach społecznych czy sytuacjach. Oznacza to potrzebę uczenia się radzenia sobie z niespójnością doświadczeń, różnorodnością możliwości i wyborów życiowych. Istotnego znaczenia nabiera autokreacja, która zakłada dystans i autorefleksję, a także odnajdywanie jedności przez narrację i aktywność biograficzną. Uzyskiwanie poczucia spójności następuje wtedy, kiedy osoba akceptuje złożoność sytuacji i ich różne interpretacje. Człowiek nie jest biernym odbiorcą oddziaływania mediów, panujących trendów, ale osobą, która może interpretować, analizować i nadawać znaczenie temu, co ją otacza i jest efektem przemian. Wybiera samego siebie, swoją drogę życia, kształtuje relacje z innymi, uczy się reagować na trudne doświadczenia.
Pobrania
Bibliografia
Beck U., Giddens A., Lash S., Modernizacja refleksyjna, PWN, Warszawa 2009.
Beck U., Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2002.
Dąbrowski K., Dezintegracja pozytywna, Warszawa 1979.
Dąbrowski K., Osobowość i jej kształtowanie przez dezintegrację pozytywną, Ośrodek Higieny Psychicznej Osób Zdrowych, Lublin 1984.
Dryll E., Cierpka A. (red.), Psychologia Narracyjna. Tożsamość dialogowość pogranicza, ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa 2011.
Fitzgerald J.M., Interesting meaning of reminiscence in adult development and aging, [w:] Rubin D. C. (red.) Remembering our past: studies in autobiographical memory, Cambridge University Press, Cambridge 1996, s. 360–383.
Fitzgerald J.M., Vivid memories and the reminiscence phenomenon: The role of a self narrative, “Human Development”, 31, 1988, s. 261–273.
Gergen K., Nasycone Ja. Dylematy tożsamości w życiu współczesnym, PWN, Warszawa 2009.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, PWN, Warszawa 2001.
Giddens A., Przemiany intymności, PWN, Warszawa 2006.
Giddens A., Życie w społeczeństwie posttradycyjnym, [w:] Beck U., Giddens A., Lash S., Modernizacja refleksyjna, PWN, Warszawa 2009.
Hermans H.J.M., Oleś P., Value crisis: Affective organization of personal meanings, “Journal of Research in Personality”, 30, 1996, s. 457–482.
Kocowski T, Geneza i funkcje procesów motywacyjnych człowieka, „Przegląd Psychologiczny”, 1, 1987, s. 93.
Lash S., Refleksyjność i jej sobowtóry: struktura, estetyka, wspólnota, [w:] Beck U., Giddens A., Lash S., Modernizacja refleksyjna, PWN, Warszawa 2009.
Lasocińska K., Wawrzyniak J.K., Autobiografia jako twórcze wyzwanie. Scenariusze warsztatów biograficznych, Żak, Warszawa, 2013.
Leszniewski T., Czy tożsamość jest obecnie możliwa? Konsekwencje teoretyczne wynikające z kryzysu tożsamości współczesnego człowieka, [w:] E. Hałas, K.T. Konecki (red.), Konstruowanie jaźni i społeczeństwa, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005, s. 146–164.
McAdams D., Personal narratives and life story, [w:] O. John, R. Robins, L. Pervin (red.), Handbook of Personality Theory and Research, Guilford Press, 2008, s. 242–262.
Oleś P., Wprowadzenie do psychologii osobowości, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2003.
Oleś P., Dialogowe Ja: zarys teorii, inspiracje badawcze, ciekawsze wyniki, [w:] Oleś P. M. Puchalska-Wasyl, Dialog z samym sobą, PWN, Warszawa, 2011, s. 143–171.
Pawlak J., Autokreacja. Psychologiczna analiza zjawiska i jego znaczenia dla rozwoju człowieka, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009, s. 115.
Pietrasiński Z., Ekspansja pięknych umysłów. Nowy renesans i ożywcza autokreacja, Wydawnictwo CIS, Warszawa 2008, s. 163.
Rainwater J., Self-Therapy. A Guide to Becoming Your Own Therapist, Crucibe, London 1989, s. 56.
Schulz R., Twórczość – społeczne aspekty zjawiska, PWN, Warszawa 1990, s. 42.
Szlachcicowa I., Tożsamość biograficzna jako strategia życia – ciągłość czy zmiana?, [w:] E. Hałas, K.T. Konecki (red.), Konstruowanie jaźni i społeczeństwa, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005, s. 278.
Trzebiński J. (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata, GWP, Gdańsk 2002, s. 17–78.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
