Deutschland und die Erweiterung der Europäischen Union um die Staaten der Visegrád-Gruppe
DOI:
https://doi.org/10.25312/2391-5145.12/2017_147-162Słowa kluczowe:
Unia Europejska, Republika Federalna Niemiec, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Grupa Wyszechradzka, rozszerzenie UE, badania opinii publicznej, prasa niemieckaAbstrakt
Artykuł jest próbą przedstawienia roli i miejsca Republiki Federalnej Niemiec w trudnym i skomplikowanym procesie integracji państw Grupy Wyszehradzkiej - Polski, Czech, Słowacji i Węgier - z Unią Europejską. W artykule zaprezentowane zostało stanowisko elit politycznych, stosunek społeczeństwa oraz wyselekcjonowanej, wpływowej prasy niemieckiej. Analiza została przeprowadzona w oparciu o wybrane problemy występujące we wzajemnych dwustronnych i wielostronnych stosunkach w kontekście rozszerzenia UE, a jej uzupełnienie stanowi ocena wyników badań opinii publicznej oraz publikacji, które pojawiły się w mediach drukowanych. Ramy czasowe omawianych zagadnień zostały wyznaczone na lata 1998-2004. W artykule starano się ukazać, że idea rozszerzenia Unii Europejskiej o kraje Grupy Wyszehradzkiej, pomimo różnic w stanowiskach negocjacyjnych, była w Republice Federalnej Niemiec powszechnie akceptowana przez elitę polityczną, jednak odmiennie prezentowało się stanowisko społeczeństwa niemieckiego. Niechęć oraz niezwykle sceptyczny i nieufny stosunek wobec tej koncepcji, podszyte były uprzedzeniami i obawami, które do pewnego stopnia wynikały ze słabości politycznej i gospodarczej kandydatów. Przeprowadzona analiza publikacji ukazujących się w wybranej wpływowej prasie niemieckiej pozwoliła na stwierdzenie, że miało to związek z dominującymi doniesieniami o kosztach i zagrożeniach związanych z akcesją Polski, Czech, Słowacji i Węgier do struktur unijnych oraz deficytem rzetelnych i kompleksowych informacji o szansach i korzyściach. Dowodzi to, zatem problemów z legitymizacją społeczną procesu rozszerzenia.
Pobrania
Bibliografia
Aby Polska w Unii silna była, „Gazeta Wyborcza”, 29.01.2004.
„Archiv der Gegenwart“ (AdG), Nr. 11–12, 1998.
Bachmann K., Polens Uhren gehen anders. Warschau vor der Osterweiterung der Europäischen Union, Stuttgart 2001.
Bohl F., Ziele der deutschen Präsidentschaft in der Europäischen Union, „Integration”, Nr. 3, 1993.
„Bulletin des Presse- und Informationsamtes der Bundesregierung”, Nr. 61/1994, Nr. 55/1997, Nr. 59/1997, Nr. 23/1998, Nr. 2/1999, Nr. 41/2004.
Cichocki M. (Hg.), Dlaczego Niemcy boją się rozszerzenia UE o Polskę i inne kraje Europy Środkowo- Wschodniej?, „Raporty i Analizy Centrum Stosunków Międzynarodowych”, Nr. 8/00.
Cichocki M. (Hg.), Polska–Unia Europejska w pół drogi. Wybrane problemy, Warszawa 2002.
Cziomer E., Czajkowski M. (Hg.), Międzynarodowe implikacje procesu integracji europejskiej dla Polski i Niemiec, Kraków 2004.
Egle C., Ostheim T., Zohlnhöfer R. (Hg.), Das rot – grüne Projekt. Eine Bilanz der Regierung Schröder 1998–2002, Wiesbaden 2003
Eurobarometer. Die öffentliche Meinung in der Europäischen Union, Nr. 49–61, 1998–2004, European Commission, Brussels.
Flash Eurobarometer 132/2, Enlargement of the European Union, November 2002, European Commission, Brussels 2002.
Foks J., Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców: Polska – Unia Europejska, „Biuletyn Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych”, Nr. 20, 2001.
Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie, http://www.fpnp.pl/wyplaty/robotnicy.php.
Grabowska-Córdova B., Popko A., Skrobotówna I., Warchala M., Wizerunek Polski w prasie krajów członkowskich Unii Europejskiej (raport kwartalny – kwiecień – czerwiec 2001), Warszawa 2001.
Herma C., Koszty i korzyści rozszerzenia UE – wybrane analizy niemieckich instytutów naukowych, „Biuletyn Analiz UKIE”, Nr. 3, kwiecień 2000.
Hogrefe J., Leinemann J., Ein latenter Verdacht, „Der Spiegel”, 6.09.1999.
Hudalla A., Pradetto A., Desintegration durch Integration? Dilemmata der Osterweiterung der Europäischen Union und die Europapolitik der Regierung Schröder, „Studien zur Internationalen Politik”, Heft 2, 1999.
Interview des Bundesministers des Auswärtigen, Klaus Winkel, mit der Kölnischen/Bonner Rundschau vom 18.07.1997, „Internationale Politik”, Nr. 10/1997.
Jäger-Dabek B., Polen: eine Nachbarschaftskunde für Deutsche, Berlin 2006.
Kerski B., Zwischen Desinteresse und Misstrauen. Zur Krise in den deutsch – polnischen Beziehungen, „Internationale Politik”, Nr. 4, 2004.
Kmieciński J., Stępień-Kuczyńska A. (Hg.), Dialog Zachód-Wschód. Kultura – Polityka – Społeczeństwo, Toruń 2007.
Kolarska-Bobińska L. (Hg.), Obraz Polski i Polaków w Europie, Warszawa 2003.
Koszel B., Francja i Niemcy w procesie integracji Polski ze Wspólnotami Europejskimi/Unią Europejską (1989–2002), Poznań 2003.
Koszel B., Niemcy w roli adwokata interesów Europy Środkowej w Unii Europejskiej, „Przegląd Politologiczny”, Nr. 1–2, 1998.
Krossa A.S., Kollektive Identitäten in Ostmitteleuropa: Polen, Tschechien und Ungarn und die Integration der Europäischen Union, Berlin 2005.
Lichtenstein H., Warnsignal aus Warschau, „Blätter für deutsche und internationale Politik”, 8/1998.
Łoś R., Rząd Gerharda Schrödera wobec postkomunistycznych państw Europy Środkowo- -Wschodniej, Łódź 2004.
Marszałek-Kawa J., Kawa D., Polska droga do Unii Europejskiej i jej odzwierciedlenie w prasie niemieckiej, Toruń 2007.
Maryška I., Sander G., Die Europäische Union vor neuen Herausforderungen: Verfassung – Osterweiterung – Welthandel, Frankfurt am Main 2005.
Meyer H., Deutsche Europapolitik unter Helmut Kohl – die Auswirkungen des politischen Umfeldes auf die Integrationsbereitschaft der Bundesregierung, Berlin 2004.
Möller D., Migration und ihre Arbeitsmarkteffekte in Deutschland. Analyse für Wanderungen aus Polen nach der EU-Osterweiterung, Berlin 2002.
Noelle-Neumann E., Köcher R. (Hg.), Allensbacher Jahrbuch der Demoskopie 1998–2002, München 2002.
Petersen T., Die öffentliche Meinung, „Jahrbuch der Europäischen Integration”, 2003/2004.
Piotrowski M., Polityka integracyjna Niemcy – Polska. Materiały sesji naukowej 30.10– 1.12.1995, Lublin 1997.
Rada Ministrów, Raport na temat rezultatów negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, Warszawa 2002.
Rede des deutschen Außenministers Joschka Fischer zum Scheitern der Regierungskonferenz vom 12./13.12.2003 vor dem Deutschen Bundestag am 19.12.2003 in Berlin, „Internationale Politik”, Nr. 4/2004.
Saryusz-Wolski J., Der Osten zahlt die Zeche, „Die Welt”, 28.11.2002.
Schimmelfennig F., Die Osterweiterung der Europäischen Union: Politiken, Prozesse, Ergebnisse, „Zeitschrift für Staats- und Europawissenschaften. Der öffentliche Sektor im internationalen Vergleich”, Nr. 3/2004.
Schröder G., Die Erweiterung muss bezahlbar sein, „Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung”, 16.06.2002.
Seewald J.-K., Multilaterale Strukturen und Staatenpolitik. Die deutsch-französische Kooperation in der „Neuen Europäischen Sicherheitsstruktur”, Baden-Baden 1997.
Spotkania Rady Europejskiej 1993–2002, t. 1, „Monitor Integracji Europejskiej”, Nr. 53, 2002.
Sturm R., Pehle H. (Hg.), Die neue Europäische Union: die Osterweiterung und ihre Folgen, Opladen 2006.
Sulowski S., Polityka europejska Republiki Federalnej Niemiec, Warszawa 2004.
Wolff-Powęska A., Bingen D. (Hg.), Polacy–Niemcy. Sąsiedztwo z dystansu, Poznań 2004.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
