ZARZĄDZANIE INNOWACYJNE W GOSPODARCE I BIZNESIE NR 1(34)/2022

Emilia Osmólska*https://orcid.org/0000-0001-9001-6011

e-mail: emilia.osmolska@up.lublin.pl

Monika Stoma** https://orcid.org/0000-0003-0404-699X

e-mail: monika.stoma@up.lublin.pl

Agnieszka Dudziak*** https://orcid.org/0000-0002-4884-5403

e-mail: agnieszka.dudziak@up.lublin.pl

Jakość wybranych produktów spożywczych

w ocenie nabywców

https://doi.org/10.25312/2391-5129.34/2022_02eomsad

O jakości produktów spożywczych decyduje szereg istotnych

czynników. Głównymi parametrami są między innymi: bezpie-

czeństwo, wartość odżywcza, skład produktu (jakość półsu-

rowców) oraz smakowitość (pożądany smak i aromat). Produkt

odznaczający się wysoką jakością to taki, który nie zawiera

konserwantów, wzmacniaczy smaku ani drobnoustrojów, które

mogłyby negatywnie wpłynąć na zdrowie nabywcy. Innym pa-

rametrem warunkującym jakość i bezpieczeństwo produktu jest

jego trwałość, która ma ścisły związek z opakowaniem. Z ko-

lei opakowanie to czynnik oddziałujący także na zmysł wzroku.

Wszystkie parametry wykazują zatem silną zależność wzglę-

dem siebie.

W artykule dokonano analizy jakości żywności oraz czynników

wywierających wpływ na wybór produktów oferowanych na

polskim rynku spożywczym. W części badawczej opisano cel,

* Mgr inż. Emilia Osmólska, Uniwersytet Przyrodniczy wLublinie, Katedra Energetyki

iŚrodkówTransportu,ZakładLogistykiiZarządzaniaPrzedsiębiorstwem.

** Drhab.MonikaStoma,prof.UniwersytetuPrzyrodniczegowLublinie,UniwersytetPrzy-

rodniczywLublinie, KatedraEnergetykiiŚrodkówTransportu,ZakładLogistykiiZarządzania

Przedsiębiorstwem

*** Dr inż.Agnieszka Dudziak, Uniwersytet Przyrodniczy wLublinie, Katedra Energetyki

iŚrodkówTransportu,ZakładLogistykiiZarządzaniaPrzedsiębiorstwem.

32 Emilia Osmólska, Monika Stoma, Agnieszka Dudziak

metodę oraz zakres badań. Ponadto opracowano wyniki i pod-

dano je interpretacji.

Słowa kluczowe: jakość, produkty spożywcze, konsument,

oczekiwania i zadowolenie konsumenta, cechy jakościowe żyw-

ności

Wstęp

Przyobecnymrozwojutechnologicznymorazwzasadzienieograniczonymdostępie

doinformacjinabywcystająsięcorazbardziejświadomi,dlategojakośćoferowa-

nychproduktówjestdlanichznacząca.Przedsiębiorstwatrudniącesiębranżąspo-

żywcząwiedzą,żesąocenianenietylkopodwzględemekonomicznym,alerównież

jakościowym.

Drogaodzdefiniowaniapotrzebkonsumentapodostarczenienarynekgotowego

produktujestskomplikowanaidługa.Początektegoprocesurozpoczynasięwmo-

mencieokreślenia,czegokonsumentoczekuje.Wartoprzeprowadzićanalizy,które

wykazałyby,zjakiegoproduktunabywcachciałbyskorzystać,iletakiproduktmiał-

bykosztować,zczegomiałbysięskładaćorazjakiekorzyścidostarczać.Trudności

wynikająprzedewszystkimzzapewnieniaodpowiedniejjakościorazpoziomubez-

pieczeństwaproduktu(Górska-Warsewicziin.,2013).

Badanianaukowe,którewykonywanesąkażdegodnia,dająmożliwośćuzyska-

nia odpowiedzi na pytania pojawiające się wmomencie projektowania produktu.

Dziękiodpowiednimnarzędziomproducenci,awłaściwiedziałbadańmarketingo-

wychjestwstaniezrozumiećkonsumenta(czymsiękierujeprzywyborzeproduk-

tów,cokształtujetenwybórorazjakieemocjetowarzysząmuwtrakciezakupuipo

nim).Informacjenatematzachowańnabywcówumożliwiajądostosowywanieoferty

podczasimplementowaniasystemówzapewnianiajakościżywności(Barska,2013).

Celemtejpracyjestanalizajakościwybranychproduktówspożywczychwoce-

nienabywców.Problembadawczyjestnatyleaktualny,żepodjętosięjegoanalizy.

Ogólnieprzyjmujesię,żejakośćdostępnegoasortymentuspożywczegowPolscejest

nawysokimpoziomie.

Wartykule przedstawiono badanie, które zostało przeprowadzone na grupie

60respondentów wlistopadzie 2019 roku. Wpracy zastosowano metodę sondażu

diagnostycznego.Narzędziemdoanalizybyłautorskikwestionariuszankietowy.Py-

taniazawartewkwestionariuszumiałycharakterzamkniętyorazbyłyanonimowe

idobrowolne. Uzyskane odpowiedzi uporządkowano według płci, wieku, miejsca

zamieszkaniaorazaktywnościzawodowej.

Naczęśćwłaściwąbadania składałosię6parametrówzwiązanychzjakością.

Najważniejszetoprzedewszystkim:etapykształtowaniajakości,cechywpływają-

cenajakośćżywnościorazjakośćproduktówspożywczychoferowanychnarynku

wPolsce. Rozpoznanie potrzeb konsumentów pozwoliło na uzyskanie informacji

33Jakość wybranych produktów spożywczych w ocenie nabywców

związanejzoczekiwaniamijakościowymiwobecgotowychproduktów.Wdalszym

etapiemożnazaproponowaćzmiany,którewpłynąnaudoskonalaniesposobówprze-

chowywania, przetwarzania surowców wprocesie technologicznym, atrakcyjności

sensorycznejczypoprawybezpieczeństwagotowychartykułówspożywczych.

Istota jakości

Nasamympoczątkuwartozdefiniowaćpojęciejakości.Zewzględunasubiektyw-

ność izłożony charakter tego terminu jego pełne określenie jest problematyczne.

Komplikacjewynikajągłównieznastępującychskładowych:

– analizajakościściślezwiązanazposiadanąwiedząorazempirią,

– zmianyzachodzącewwynikupostęputechnologicznegoorazrozwojuludz-

kości,

– świadomośćpracownikówizwierzchnikównatematsystemóworazkoncep-

cjijakościowych,

– wymaganiastawianeprzezkonsumentawstosunkudowyrobów,

– interdyscyplinarnośćiwielowymiarowośćpojęcia(Bugdol,2008).

WspółczesnadefinicjajakościokreślanajestzapomocąnormISO.Zwyjaśnień

tegopojęciakorzystająwspółcześniteoretycyipraktycy.Naprzełomiekilkunastulat

definicjaulegałatransformacji,coprzedstawionowtabeli1.

Tabela 1. Definicja jakości według normy ISO

Definicja według ISO 8402 z 1986 roku Zespół właściwości i charakterystyk liczbowych

wyrobów, które wpływają na ich zdolność zaspokajania

potrzeb.

Definicja według ISO 8402 z 1994 roku Ogół cech i właściwości produktów decydujących

o ich zdolności do zaspokajania stwierdzonych

i przewidywanych potrzeb.

Definicja według ISO 8402 z 1996 roku Ogół właściwości obiektu wiążących się z jego

zdolnością do zaspokajania stwierdzonych

i oczekiwanych potrzeb.

Definicja według ISO 9000 z 2000 roku Stopień, w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia

wymagania.

Źródło: Kosiorek, 2013.

Definicje dotyczące jakości pojawiają się wdyrektywie 85/374/EEC zdnia

25lipca1985rokuoodpowiedzialnościproducentówzaszkodywywołanewadami

produktów(DyrektywaParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia25lipca1985roku

wsprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych iadministracyjnych

PaństwCzłonkowskichdotyczącychodpowiedzialnościzaproduktywadliwe).Okre-

ślaonajakośćjako prawdopodobieństwo spełnienia oczekiwańklienta.Stwierdza

także,iżwadąjestto,czegoklientmaprawonieoczekiwać.Polscyautorzyrównież

34 Emilia Osmólska, Monika Stoma, Agnieszka Dudziak

podjęlisięokreśleniadefinicjijakościnapodstawiewyżejwymienionegosformu-

łowania:„jakośćnależytraktowaćjakozakresspełnianiawymogówużytkowników

przez produkt, przy czym wymogi te zależą od jego możliwości ekonomicznych

(szczególniedochodówizasobów)”(Wawak,1989).

Jakość żywności

Żywność,któranadajesiędospożyciaprzezczłowieka,powinnamiećjaknajwyższą

jakośćzdrowotną,acozatymidziecałkowitebezpieczeństwo,wkonsekwencjinie

wywołującuszczerbkunazdrowiu(Chmielewskaiin.,2018).

Fundamentalnymcelemprzedsiębiorstwa,którezajmujesięprodukcjążywno-

ści,powinnobyćprzetwórstwosurowcówpozyskiwanychzesprawdzonychźródeł,

odznaczającychsięwysokąjakością.

Przystosowanieżywnościdokonsumpcjijestprocesemskomplikowanym,któ-

rywymagazapewnienianajlepszejjakościzdrowotnej,cowpraktyceoznacza,że

jestonawolnaodszkodliwychzwiązkóworazwpełnibezpiecznadlakonsumenta.

Obecnieobserwujesiękorzystnezjawiskopolegającenatym,żekonsumencispraw-

dzają,coznajdujesięwkupowanymprodukcie.Ilośćsurowcówjestniezwykleistot-

nadladzisiejszegonabywcy.Przywiązujeondużąwagę do produktówzkrótkim

i„czystym”składem.„Czysty” skład oznacza, żeproduktniezawiera sztucznych

dodatków wpostaci konserwantów czy substancji poprawiających smak izapach

(Adamczyk,2019).

Wartozwrócićuwagęnato,jakiewłaściwościwpływająnajakośćcharaktery-

zującą żywność. Są to między innymi: zdrowotność, czyli bezpieczeństwo, które

wynikazbrakuchorobotwórczychdrobnoustrojóworazsubstancjiszkodliwychdla

zdrowia;wartośćenergetycznaiodżywcza;atrakcyjnośćsensoryczna,wtymsmak,

zapach,wygląd,struktura,konsystencja;cechyhandlowe,takiejaktrwałość,łatwość

przygotowania,wyglądikształtopakowania(Niewczas,2013).

Znaczenie pojęcia jakość dla producenta oraz konsumenta

Każdyetap produkcji żywnościwiążesię ze współpracąpomiędzykonsumentem

iproducentem.Jakośćdlaproducentówmainneznaczenieniżdlakonsumenta.Naj-

ważniejszymcelemprzedsiębiorstwajestgenerowaniezysku.Tenwaruneksprawia,

żefirmamożesięutrzymaćifunkcjonowaćnarynku.

Zrysunku1wynika,iżproducentoczekuje,żewyprodukowanyprzezniegoto-

warorazjegowysokajakośćprzełożąsięnazyskzesprzedaży.Zpunktuwidzenia

konsumentawyglądatoniecoinaczej.

35Jakość wybranych produktów spożywczych w ocenie nabywców

Rysunek 1. Jakość z punktu widzenia producenta

Źródło: opracowanie własne na podstawie Hamrol, 2007.

Podejściekonsumentaprzedstawiarysunek2.Nabywcaoczekujenietylkospeł-

nieniapotrzebfunkcjonalnych,aletakżezagwarantowaniapoczuciakomfortu,este-

tykiorazprestiżupoprzezposiadanieunikatowychdóbr,któresątrudnedonabycia.

Rysunek 2. Jakość z punktu widzenia konsumenta

Źródło: opracowanie własne na podstawie Hamrol, 2007.

Potencjalnynabywcabędzieusatysfakcjonowanywmomencie,gdyproduktzo-

staniedostosowanydojegogustuipreferencji.Ważne,abyproducentdbałozaspoka-

janiecharakterystycznychpotrzebkonsumentapoprzezbudowaniezaufaniaiwięzi,

podejmowanieryzyka,oferowanieklientowinajniższegomożliwegokosztuzakupu

produktuorazcierpliwekształtowaniedługotrwałejrelacjiopierającejsięnazaufaniu

ilojalnościwobecklienta(Gajewska,Kajstura,Lebioda,2013;Midor,2017).

Podsumowując,braniepoduwagęopiniikonsumentawprocesieprojektowania

produktujestniezwykleważne.Firmy,któresłuchająnabywcówiznająichpotrze-

by,znacznielepiejradząsobienarynku.Potrzebyorazpragnieniakonsumentówsą

mierzoneianalizowanezapomocąnarzędzimarketingowych,dziękiczemueksper-

cizzakresumarketingusąwstanieoszacować,jakiproduktzaspokoioczekiwania

użytkowników(Grębowiec,2015).

36 Emilia Osmólska, Monika Stoma, Agnieszka Dudziak

Metodyka badania

Problematykabadaniaodnosiłasięgłówniedojakościwybranychproduktówspo-

żywczychwocenienabywców.

Narzędziembadawczymbyłaautorskaankieta,któracharakteryzowałasiętym,

żekwestionariuszbezpośredniotrafiałwręcerespondenta.Metodętęzastosowano

zewzględunamożliwośćprzebadaniadużejliczbyosóbwbardzokrótkimczasie.

Byłyto badania reprezentacyjne,gdzie zbiorowość próbnastanowiła statystyczną

reprezentację całej zbiorowości. Badanie zostało przeprowadzone wlistopadzie

2019rokunagrupie60respondentów:30kobietoraz30mężczyzn.

Uczestnicy badania zostali pogrupowani ze względu na występujące 4 grupy

wiekowe:poniżej20lat,od20do40lat,od41do60latorazpowyżej60lat.Ankie-

towanitogłównieosobyniepracującezawodowo–36%,następnieosobystudiujące/

uczącesię–32%,dalejosobypracującezawodowo–27%oraznakońcuz5-pro-

centowymwynikiemosobybezrobotne.Natomiastkryteriumdotyczącemiejscaza-

mieszkaniaprzedstawiasięnastępująco:wieś–15%,miastodo20tys.mieszkań-

ców–30%,miastood20tys.do200tys.mieszkańców–50%orazmiastopowyżej

200tys.mieszkańców–5%.

Ankietazawierałazestawpytańzamkniętych,któreobejmowałycharakterystykę

jakościżywności,etapykształtowaniajakościżywności,cechyjakościoweżywno-

ści,ocenęjakościowocówiwarzyw,wędlinorazproduktówmleczarskich.Wyniki

zostałyskondensowanewformiewykresówkołowychwrazzopisami.

Wartopodkreślićfakt,iżprzeprowadzonaanalizawskazuje(wwiększości)per-

spektywęosóbmłodychdorosłychorazdorosłychwiekuśredniego,któremogąbyć

bardziejświadomejakościproduktówoferowanychnarynku.

Analiza wyników

Przeprowadzonebadania,odnoszącesiędojakościwybranychproduktówspożyw-

czychwocenie nabywców,pozwoliły na rzetelnestwierdzenieistotności parame-

trówjakościowych.

Narysunku1zaprezentowanowynikidotyczącepojęciajakość żywności.Aż35%

respondentówstwierdziło,żejakośćżywnościto produkt bezpiecznyorazzdrowy.

Niewielemniej,bo33%ankietowanychwskazało,iżjesttożywnośćświeża.Następ-

nie25%badanychuważało,żejakośćwiążesięzbrakiemkonserwantówisztucznych

barwników wspożywanej żywności. Niewielka liczba osób (5%) wskazała dobry

smak,natomiastnajmniejuzyskałaodpowiedź„cenaproduktu”–jedynie2%.

37Jakość wybranych produktów spożywczych w ocenie nabywców

Rysunek 3. Czym jest jakość żywności

Źródło: opracowanie własne na podstawie przeprowadzonej analizy.

Następnie zapytano respondentów owpływ poszczególnych etapów produkcji

żywnościnakształtowaniejejjakości(rys.4).Ankietowanimogliudzielićkilkuod-

powiedzi,jednak nie więcejniż3 spośród6zaproponowanych. Po 3odpowiedzi

wskazało36osób,2odpowiedzizaznaczyło15osób,natomiast9osóbwybrałotyl-

kopo1odpowiedzi.Prezentowanewynikiwskazują,żedlabadanychjakośćjest

istotnaodsamegopoczątku.Dlakonsumentówbardzoważnepunktytoprzetwarza-

niesurowcówwprocesietechnologicznym(20%)orazprzechowywanieproduktów

(20%). Tylko o2 punkty procentowe mniej uzyskał etap kontroli jakości.Tuż za

niąznalazłasięprodukcjarolniczazwynikiem16%.Następnierespondenciwybrali

sposóbprzygotowywaniażywności(15%),anasamymkońcuznalazłsiętransport

żywności(11%).

Rysunek 4. Etapy kształtowania jakości żywności

Źródło: opracowanie własne na podstawie przeprowadzonej analizy.

Rysunek5przedstawiawynikidotyczącecechwywierającychnajwiększywpływ

najakośćżywności.Badanimogliudzielićkilkuodpowiedzi,jednakniewięcejniż

3spośród6zaproponowanychodpowiedzi.Wśród60respondentów51udzieliłood-

powiedziz3wskazaniami,6osóbzaznaczyło2odpowiedzi,natomiasttylko3osoby

38 Emilia Osmólska, Monika Stoma, Agnieszka Dudziak

wybrałypo1odpowiedzi.Jakwykazałaanaliza,najistotniejszącechąwpływającą

najakośćżywnościjestbraksubstancjiszkodliwychdlaorganizmuwpożywieniu

(19%). Tylko o2 punkty procentowe mniej badanych uznało, że wysoka wartość

odżywczawznacznymstopniuwpływanajakośćżywności.

Ważną cechą okazały się też walory zdrowotne produktu przeznaczonego do

spożycia(14%).Niecomniej,bo13%ankietowanychstwierdziło,żeżywnośćpo-

winnabyćwolnaodkonserwantóworazsztucznychbarwników.Spośródbadanych

11%uznało,żeproduktyoferowanenarynkupowinnyposiadaćznakiicertyfikaty

jakości.Równąliczbęodpowiedzizebrałykolejnedwiecechyżywności:brakza-

nieczyszczeńmikrobiologicznych(7%)orazterminważnościproduktu(7%).Cechy

dotyczącebezpieczeństwaproduktuorazzaspokojeniapotrzebkonsumentauzyskały

po5%.Wyglądzewnętrznyopakowanegoproduktujakoistotnyczynnikjakościowy

wybrało2%badanych.

Rysunek 5. Cechy jakościowe żywności

Źródło: opracowanie własne na podstawie przeprowadzonej analizy.

KleszcziKnop(2020)przeprowadzilibadaniedotycząceważnościcharaktery-

stykjakościowychproduktówżywnościowychiichwymiarówwopiniimłodzieży

studenckiej.Analizęprzeprowadzonona20osobach,zczego95%uznało,żeświe-

żośćproduktujestkluczowymparametremjakościowym.Dlaróżnychgrupkonsu-

mentówcechyjakościoweżywnościsąodmienne.Niemniejjednaktakiewskaźniki,

jakbraksubstancjiszkodliwychczyświeżość,sąjednymiznajważniejszychwkon-

tekściejakości.

Grupabadanychzostałapoproszonaoopinięnatematproduktówspożywczych

oferowanychnapolskimrynku.Pierwszeznichtoowoceiwarzywa(rys.6).Zry-

sunku wynika, iż ankietowani bardzo wysoko (70%) ocenili jakość oferowanych

owocówiwarzyw.Potylesamo–po15%–przypadłoodpowiedziomwysokoiśred-

nio,natomiastniktnieoceniłtejgrupyproduktówniskoibardzonisko.

39Jakość wybranych produktów spożywczych w ocenie nabywców

Rysunek 6. Ocena jakości warzyw i owoców

Źródło: opracowanie własne na podstawie przeprowadzonej analizy.

Następnieankietowanychpoproszonooocenęjakościwędlinnapolskimrynku

(rys.7).Według29%respondentówjakośćwędlinjestbardzowysoka.Wysokooce-

niłoją28%badanych.Tylesamoosóbuznało,żejakośćwędlinjestśrednia.Mimo

wszystkosporoosóbwskazało(15%),iżjakośćtychproduktówspożywczychjest

niska,natomiastniktniezaznaczyłodpowiedzi„bardzoniska”.

Rysunek 7. Ocena jakości wędlin

Źródło: opracowanie własne na podstawie przeprowadzonej analizy.

Ostatnimetapemankietybyłaocenajakościproduktówmleczarskichnapolskim

rynku(rys.8).Połowaankietowanych(50%)oceniłaproduktymlecznewysoko,na-

tomiast35%określiłoichjakośćjakobardzowysoką.Produktymleczarskieśrednio

ocenia10%ankietowanych,atylko5%uważajezawyrobyniskiejjakości.

40 Emilia Osmólska, Monika Stoma, Agnieszka Dudziak

Rysunek 8. Ocena jakości produktów mleczarskich

Źródło: opracowanie własne na podstawie przeprowadzonej analizy.

DlaprzykładubadaniaprowadzoneprzezBrodziakiwspółpracowników(2019)

dotyczącejakościorganoleptycznejekologicznegoikonwencjonalnegomlekaspo-

żywczegowopiniikonsumentówdowodzą,iżnabiałdostępnynapolskimrynkupo-

siadawysokiewaloryorganoleptyczne.Podstawątakiegostwierdzeniabyłfakt,że

żadnaze120ankietowanychosóbniezaznaczyłaskrajnejodpowiedzi,tj.1lub5.

Niezależnie od ocenianej właściwości przyznane oceny średnie wahały się od

3,0punktów(próba6zazapach)do4,5punktu(próba4zabarwę).

Podsumowanie i wnioski

Wymagania, jakiestawiakonsument,sąpodstawowym kryterium definiującymja-

kość.Oczekiwanianabywcówzrokunarokstająsięcorazwyższe.Cowięcej,pro-

ducencimusząmonitorowaćryneknabieżąco,abybyćwstaniezaspokoićpotrzeby

konsumentów. Jakość wkontekście żywności jest szczególnie problematyczna ze

względunatrudności,jakiemogąpojawiaćsięnakażdymetapiełańcuchażywno-

ściowego.

Poprzeprowadzeniubadańnatematjakościwybranychproduktówspożywczych

wocenienabywcówmożnawysnućnastępującewnioski:

1.Respondenciuznali,żenajważniejszecechydecydująceojakościproduktów

spożywczychtobezpieczeństwoizdrowotnośćproduktu.

2.Dlaankietowanychbardzoistotnyjestprocesprzetwarzaniasurowcówwpro-

cesietechnologicznymorazsposóbprzechowywaniaproduktów.

3.OgólnystosunekkonsumentówdożywnościoferowanejwPolscecałościowo

możnauznaćzakorzystny.

4.Wybierając żywność, ankietowani szczególnie zwracali uwagę na atrakcyj-

nośćsensoryczną.

41Jakość wybranych produktów spożywczych w ocenie nabywców

Sformułowanewnioskiwskazująnato,żekonsumenciocenialijakośćproduk-

tówgłówniepoprzezwłasneodczucia.Dlategoteżbadaniadotyczącepoziomuza-

dowolenia konsumenta są istotnym punktem odniesienia do doskonalenia jakości

produktówspożywczych.

Bibliografia

Adamczyk S. (2019), Jakość a bezpieczeństwo żywności, „Nauki Ekonomiczne”,

nr29(3).

BarskaA.(2013),Kryteria wyboru produktów żywnościowych przez młodych konsu-

mentów z Polski, Czech i Słowacji,„ZagadnieniaEkonomikiRolnej”,nr4.

BrodziakA.,JańczukA.,WajsJ.,StanekP.,KrólJ.(2019),Jakość organoleptyczna

ekologicznego i konwencjonalnego mleka spożywczego w opinii konsumen-

tów,„AnnalesUniversitatisMariaeCurie-Skłodowska.SectioEE:Zootech-

nica”,nr37(1).

BugdolM.(2008),Zarządzanie jakością w urzędach administracji publicznej: teoria

i praktyka,Difin,Warszawa.

ChmielewskaM.,TysJ.,PetkowiczJ.,PetkowiczB.(2018),Żywność: po pierwsze

nie szkodzić (artykuł przeglądowy),„ActaAgrophysica”,nr25(1).

Dyrektywa85/374/EEC–DyrektywaParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia25lip-

ca1985rokuwsprawiezbliżeniaprzepisówustawowych,wykonawczych

iadministracyjnychPaństwCzłonkowskichdotyczącychodpowiedzialności

zaproduktywadliwe(85/374/EWG).

GajewskaP.,KajsturaM.,LebiodaG.(2013),Jakość jako determinanta w procesie

zakupu,„ZeszytyNaukoweWyższejSzkołyHumanitas.Zarządzanie”,nr2.

Górska-WarsewiczH.,ŚwiątkowskaM.,KrajewskiK.(2013),Marketing żywności,

OficynaaWoltersKluwerBusiness,Warszawa.

GrębowiecM.(2015),Rola jakości w podejmowaniu decyzji nabywczych przez kon-

sumentów na przykładzie rynku mięsa i wędlin,„JournalofAgribusinessand

RuralDevelopment”,nr35.

Hamrol A. (2007), Zarządzanie jakością z przykładami, Wydawnictwo Naukowe

PWN,Warszawa.

KleszczM.,KnopK.(2020),Ważność charakterystyk jakościowych produktów żyw-

nościowych i ich wymiarów w opinii młodzieży studenckiej – wyniki badań

ankietowych,„ArchiwumWiedzyInżynierskiej”,nr5(1).

KłobukowskiF.,ŚmiechowskaM.,SkotnickaM.(2016),Kształtowanie jakości żyw-

ności a środowisko naturalne,WydawnictwoWyższejSzkołyZarządzania

wGdańsku,Gdańsk.

42 Emilia Osmólska, Monika Stoma, Agnieszka Dudziak

KosiorekD.(2013),Jakość w teorii i praktyce zarządzania organizacjami,„Zarzą-

dzanieiFinanse”,nr11(1).

MidorK.(2017),Sposoby doskonalenia satysfakcji klienta w przedsiębiorstwie pro-

dukcyjnym,„SystemyWspomaganiawInżynieriiProdukcji”,nr6.

Niewczas M. (2013), Kryteria wyboru żywności, „Żywność. Nauka. Technologia.

Jakość”,nr20(6).

PłazaG.(2017),Zarządzanie bezpieczeństwem produkcji żywności w kierunku po-

prawy jakości produktu, „SystemyWspomagania wInżynieriiProdukcji”,

nr6.

WawakT.(1989),Makroekonomiczne problemy jakości produktów przemysłowych

w Polsce,UniwersytetJagielloński,Kraków.

Summary

Quality of selected food products as assessed by buyers

The quality of food products depends on a number of factors

that have a significant impact. The main parameters are:

nutritional value, product composition (quality of raw materials)

and palatability (desired taste and aroma of the product). A high-

quality product is one that does not contain preservatives,

flavour enhancers or microorganisms that could adversely affect

the health of the purchaser. Another parameter determining

the quality and safety of the product is durability. This factor is

strongly linked to the packaging, which also affects the sense

of sight. What is very important, all factors show a strong

dependence on each other.

The article presents an analysis related to the quality of food and

factors influencing the choice of products offered on the Polish

consumer market. In the research part, the aim, method and

scope of the study were described and the results of the study

were developed and interpreted.

Keywords: quality, food products, consumer, consumer

expectations and satisfaction, food quality characteristics